Verbum

абе́гчы, абягу́, абяжы́ш, абяжы́ць; абяжы́м, абежыце́, абягу́ць; абяжы́; абе́ганы; зак., каго-што.

Тое, што і абабегчы.

|| незак. абяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абе́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Яда сярод дня, полудзень.

Запрасіць на а.

2. Ежа для спажывання ў абедзенны час.

А. з трох страў.

Смачны а.

3. Час, у які звычайна абедаюць; поўдзень.

Быў дождж у а.

Выехаць у вёску пасля абеду.

4. Час для абеду, перапынак у працы.

У магазіне а.

5. Форма прыёму гасцей з нагоды якой-н. урачыстасці.

Даць а.

Званы а.

◊

Царскі абед — вельмі багаты, пышны абед.

|| прым. абе́дзенны, -ая, -ае.

А. перапынак.

абе́даць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Есці ў абедзенны час; есці абед.

Пара а.

|| зак. паабе́даць, -аю, -аеш, -ае.

абе́дзве гл. абодва.

аб’е́дкі, -аў.

Рэшткі ад яды, недаедзеныя кавалкі.

абе́дня, -і, мн. -і, -яў, ж.

Набажэнства ў хрысціян, якое адбываецца раніцай або ў першай палове дня; тое, што і літургія. Хадзілі на абедню.

абезгало́віць, -ло́ўлю, -ло́віш, -ло́віць; -ло́ўлены; зак.

1. Зняць, адсячы галаву каму-н.

2. перан., што. Пазбавіць кіраўніцтва, правадыра.

А. паўстанне.

|| незак. абезгало́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абезгало́ўліванне, -я, н.

аб’е́зд, -у і -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. -у, гл. аб’ездзіць, аб’ехаць.

2. -а. Месца, па якім можна аб’ехаць.

Часовы а.

аб’е́здзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. што. Часта выязджаючы, пабываць у многіх месцах.

А. усю краіну.

2. каго. Прывучыць каня да язды, хадзіць пад сядлом.

А. жарэбчыка.

3. што. Абкатаць або зрабіць больш прыдатным, яздой праверыць машыну.

А. машыну.

4. што. Укатаць, зрабіць роўным, гладкім (пра дарогу).

|| незак. аб’язджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. аб’е́зд, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.)

Аб’езд хворых.

аб’е́здка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

1. гл. аб’ездзіць.

2. Дарога, па якой можна аб’ехаць якую-н. перашкоду.

Сцежак і аб’ездак было ў той мясцовасці многа.