Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

перадра́нішні, -яя, -яе.

Які бывае перад раніцай, папярэднічае раніцы.

П. час.

перадра́ць, -дзяру́, -дзярэ́ш, -дзярэ́; -дзяро́м, -дзераце́, -дзяру́ць; -дра́ў, -ра́ла; -дзяры́; -дра́ны; зак. (разм.).

1. што. Разадраць папалам, на часткі.

П. паперу.

2. што. Падраць, разадраць усё, многае, доўга носячы.

П. адзенне.

3. каго. Задраць, забіць (пра ўсіх, многіх жывёл, птушак).

4. што. Пацерці на тарцы ўсё, многае.

П. усю бульбу.

|| незак. перадзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

перадрукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., што.

1. Надрукаваць нанава.

П. апавяданне ў газеце.

2. Перапісаць на пішучай машынцы.

П. рукапіс.

|| незак. перадруко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перадруко́ўванне, -я, н. і перадру́к, -у, м.

перадсвіта́льны, -ая, -ае.

Які бывае перад світаннем.

П. туман.

перадсвято́чны, -ая, -ае.

Які бывае перад святам, папярэднічае яму.

П. настрой.

Перадсвяточныя дні.

перадсмяро́тны, -ая, -ае.

Які бывае, наступае перад смерцю.

Перадсмяротная агонія.

перадсэ́рдзе, -я, мн. -і, -яў, н. (спец.).

Адна з дзвюх камер сэрца.

Правае п.

Левае п.

|| прым. перадсэ́рдзевы, -ая, -ае.

пераду́жаць, -аю, -аеш, -ае; зак., каго-што (разм.).

1. Узяць верх, перамагчы.

П. хваробу.

2. Падужаць усіх, многіх або ўсё, многае.

|| незак. пераду́жваць, -аю, -аеш, -ае.

пераду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. Падумаўшы, змяніць намер.

Хацеў зайсці да знаёмага, але перадумаў.

2. што, пра што, аб чым і без дап. Падумаць пра многае або многа разоў.

Многа прыйшлося п. за апошні час.

|| незак. пераду́мваць, -аю, -аеш, -ае.

перадумо́ва, -ы, мн. -ы, -мо́ў, ж.

1. Папярэдняя ўмова чаго-н.

П. поспеху.

2. Зыходны пункт якога-н. разважання.

Зыходзіць з правільных перадумоў.