Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ручы́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., ру́чыць; незак., звычайна безас. (разм.).

Удавацца, везці, шчасціць.

Мне не ручыць у гульні на грошы.

ручы́шча гл. рука.

ру́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак. і незак.

1. зак. Скрануцца з месца, пачаць рух.

Р. з месца.

2. зак. Накіравацца куды-н.

Р. ў паход.

За кароткі час будаўніцтва значна рушылася наперад (перан.: атрымала далейшае развіццё).

3. незак. Тое, што і рухацца.

Ніхто не рушыцца з месцаў.

ру́шыць, -шу, -шыш, -шыць; зак. і незак.

1. зак. Пачаць рух; накіравацца куды-н.

Трактар рушыў з месца.

Атрад рушыў да лесу.

Калгас за апошнія гады значна рушыў наперад (перан.: атрымаў далейшае развіццё).

2. незак. Тое, што і рухацца (у 1 знач.).

Ужо рушыць вясна.

3. зак. і незак., каго-што. Прымусіць (прымушаць) рухацца каго-, што-н.; адправіць каго-, што-н. куды-н.

Р. каня з месца.

Р. войска ў бой.

4. незак. (звычайна з адмоўем), каго-чаго. Чапаць, закранаць (разм.).

Гэтага чалавека не рушце, ён тут ні пры чым.