Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

усё1, прысл.

  1. Увесь час, заўсёды, пастаянна.

    • Ён у. заняты.
  2. Да гэтага часу.

    • Ён у. яшчэ вучыцца.
  3. Толькі, выключна.

    • Справа расстроілася, і ў. з-за вас.
  4. У спалучэнні са словамі, якія абазначаюць змену прыметы ці нарастанне яе.

    • Вецер у. мацнее.
    • У. больш і больш змяркалася.
  5. У спалучэнні з вышэйшай ступенню і злучнікам «чым» служыць для ўзмацнення процістаўлення.

    • Занятак не вельмі што, але ў. лепш, чым сядзець склаўшы рукі.
  6. Аднак, тым не менш. Як ён ні стараецца, а ў. не атрымліваецца.

  • Усё ж, усё ж такі — тым не менш.

    • Ён усё ж або ўсё ж такі не паехаў.

усё...

Першая частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню займенніку усё і паказвае, што дзеянне і ўласцівасць, выражаныя другой часткай слова, пашыраюцца на ўсё, напр. усёабдымны, усёахопны, усёбачны, усёвед, усёдаравальны, усёзнішчальны, усёмагутны, усёпажыральны, усёпераможны, усёсакрушальны.

усёабдымны, , ж. (кніжн.).

Які ахоплівае, спасцігае ўсё.

  • У. розум.

|| наз. усёабдымнасць, .

усёдараванне, , н. (кніжн.).

Поўнае дараванне ўсяго, усіх крыўд, зла.

усёедны, .

Які можа есці ўсякую ежу.

  • Усёедная жывёліна.

|| наз. усёеднасць, .

усёзнайка, , м.; , ж., (разм. іран.).

Чалавек, які самаўпэўнена думае, што ён усё ведае.

усёзнайства, , н. (разм. іран.).

Паводзіны, уласцівыя ўсёзнайку.

усёмагутнасць, , ж. (высок.).

Бязмежная сіла, магутнасць.

  • У. чалавечага розуму.

усёмагутны, (высок.).

Які валодае бязмежнай магутнасцю.

усё-такі, часц. і злуч. уступальны. (разм.).

Тым не менш, нягледзячы на што-н.

  • Я многа пражыў на свеце, а ў. такое бачу ўпершыню.
  • У. ты не паехаў.