Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

аха́пак, , м.

Ноша, якую можна панесці, абхапіўшы рукамі.

  • А. сена.
  • А. дроў.
  • Схапіць у а.

ахапі́ць, ; зак.

  1. Тое, што і абхапіць.

  2. перан. Зайсці з флангаў і акружыць праціўніка.

    • А. флангі праціўніка.
  3. Успрыняць цалкам (што-н. вялікае).

    • А. позіркам рачную даліну.
  4. Авалодаць з нястрымнай сілай (пра пачуцці, стан).

    • Радасць ахапіла душу.
  5. Уключыць у кола дзеяння, уплыву.

    • А. насельніцтва падпіскай на газеты.
  6. Абдаць чым-н., пранізаць.

    • Мяне ахапіла холадам.

  • Як вокам ахапіць (разм.) — колькі можна ўбачыць.

|| незак. ахопліваць, і ахапляць, .

|| наз. ахоп, .

|| прым. ахопны, .

ахаро́швацца, ; незак. (разм.).

Прыбірацца ў лепшае адзенне, прыводзіць сябе ў парадак.

  • А. перад люстрам.

аха́яць, ; зак.

Ачысціць ад гразі, бруду.

|| незак. ахайваць, .

ахво́сце, , н., зб.

  1. Адходы пры малацьбе; пазадкі (спец.).

  2. перан. Паслугачы, прыхільнікі каго-н.

Фашысцкае а.

ахво́та, , ж.

  1. Жаданне, імкненне.

    • А. вучыцца.
    • Дзе няма ахвоты, там няма работы (прыказка).
    • Мне спяваць а.

  • Ахвота бярэ (разм.) — ёсць жаданне да чаго-н.

  • Сагнаць ахвоту (разм.) — задаволіць жаданне, нацешыцца, здаволіцца чым-н.

ахво́тна, прысл.

З вялікім жаданнем.

  • А. зраблю.

ахво́тнік, , м.

  1. Той, хто мае жаданне заняцца чым-н., узяцца за якую-н. справу.

  2. да каго-чаго, на што або з інф. Той, хто схільны да чаго-н., аматар чаго-н. (разм.).

    • А. пагаварыць.
  3. Той, хто хоча атрымаць, набыць што-н. (разм.).

    • На кнігу знайшлося многа ахвотнікаў.

|| ж. ахвотніца, .

ахво́тны, (разм.).

  1. Які мае ахвоту да чаго-н. (у 1 знач.).

  2. Падатлівы, згаворлівы.

    • Да танцаў ён а.

ахво́чы, (разм.).

  1. Ласы на што-н.

    • А. на салодкае.
  2. Руплівы, старанны.