Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

рэкагнасцы́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што (спец.).

Зрабіць (рабіць) рэкагнасцыроўку.

Р. мясцовасць.

|| прым. рэкагнасцыро́вачны, -ая, -ае.

рэкагнасцыро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (спец.).

1. Разведка для атрымання звестак аб праціўніку, якая праводзіцца асабіста камандзірам і афіцэрамі штабоў перад будучымі баявымі дзеяннямі.

2. Папярэдняе абследаванне мясцовасці для геадэзічных работ.

|| прым. рэкагнасцыро́вачны, -ая, -ае.

рэкамендава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся; зак. і незак. (кніжн.).

Назваць (называць) сябе пры знаёмстве.

Рэкамендуюся: ваш сусед па купэ.

|| зак. таксама адрэкамендава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся.

рэкамендава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; зак. і незак.

1. Даць (даваць) станоўчую характарыстыку каму-, чаму-н., прапанаваць выкарыстаць, прыняць куды-н.

Р. спецыяліста.

Лякарства рэкамендавана Міністэрствам аховы здароўя.

2. што і з інф. Параіць (раіць) што-н. (кніжн.).

Р. заняцца спортам.

3. каго (што). Назваць (называць) пры знаёмстве (уст.).

Рэкамендую вам маіх членаў сям’і.

|| зак. таксама парэкамендава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны (да 1 знач.) і адрэкамендава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й (да 1 і 3 знач.).

|| наз. рэкаменда́цыя, -і, ж.

|| прым. рэкамендацы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).

рэкамендацы́йны, -ая, -ае.

1. гл. рэкамендаваць.

2. Які змяшчае ў сабе рэкамендацыю (у 2 знач.).

Рэкамендацыйнае пісьмо.

Р. спіс літаратуры.

рэкаменда́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. гл. рэкамендаваць.

2. Спрыяльны водзыў пра каго-, што-н.

Атрымаць добрую рэкамендацыю ад каго-н.

3. Парадак, пажаданне, прапанова (кніжн.).

Выканаць рэкамендацыі камісіі.

рэканстру́кцыя, -і, ж.

1. Карэнная перабудова, арганізацыя чаго-н. на новых асновах.

Р. цэха.

2. Аднаўленне чаго-н. па апісаннях ці рэштках, якія захаваліся.

Р. тэксту старажытнага рукапісу.

|| прым. рэканструкцы́йны, -ая, -ае.

рэканструява́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -рую́ецца; зак. і незак.

Падвергнуцца (падвяргацца) рэканструкцыі.

рэканструява́ць, -рую́ю, -рую́еш, -рую́е; -рую́й; -руява́ны; зак. і незак., што.

Правесці (праводзіць) рэканструкцыю чаго-н.

Р. абсталяванне цэха.

Р. помнікі архітэктуры.

|| прым. рэканструкцы́йны, -ая, -ае.

рэкардсме́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

Спартсмен, які ўстанавіў рэкорд.

|| ж. рэкардсме́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. рэкардсме́нскі, -ая, -ае.