Verbum

абязле́сіць, 1 ас. адз. не ўжыв., -ле́сіш, -ле́сіць; -ле́сены; зак., што.

Пазбавіць лясоў, зрабіць бязлесным.

А. край.

абязлю́дзелы, -ая, -ае.

Які стаў бязлюдным, пустэльным.

Абязлюдзелая вёска.

абязлю́дзець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.

Стаць бязлюдным, пустэльным.

Пляж абязлюдзеў.

абязлю́днець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.

Тое, што і абязлюдзець.

аб’язны́, -а́я, -о́е.

Такі, па якім аб’язджаюць; кружны.

А. шлях.

Аб’язная дарога.

абязры́бець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.

Стаць бязрыбным.

Возера абязрыбела.

абялі́ць, абялю́, абе́ліш, абе́ліць; абе́лены; зак., каго-што.

1. Зрабіць белым.

А. дрэвыў садзе.

2. Зняць скуру з забітай жывёліны (разм.).

А. барана.

3. Зняць кару з дрэва.

А. ліпу.

4. перан. Апраўдаць каго-н., зняць падазрэнне з каго-н.

Цяжка а. таго, хто сам сябе ачарніў.

|| незак. абе́льваць, -аю, -аеш, -ае і абяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 4 знач.).

абярну́цца, абярну́ся, абе́рнешся, абе́рнецца; абярні́ся; зак.

1. Павярнуць галаву, тулава назад, убок, аглянуцца.

А. на знаёмы голас.

2. Паваліцца на бок, перакуліцца; разліцца, высыпацца з перавернутай пасудзіны.

Малако абярнулася.

Воз з сенам абярнуўся.

3. Схадзіць, з’ездзіць куды-н. і вярнуцца назад; справіцца (разм.).

За гадзіну можна два разы а.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Ператварыцца ў новую якасць, змяніцца; нечакана набыць іншы кірунак, сэнс.

Гора абярнулася ў радасць.

Хто ведае, як усё абернецца.

5. кім-чым або ў каго-што. У казках і павер’ях: ператварыцца ў каго-, што-н. пры дапамозе чараў.

А. дрэвам.

6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зрабіць абарот (пра капітал, грошы).

Капітал абярнуўся ў адзін год.

7. Змяніць веру.

А. ў іншую веру.

|| незак. абаро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

абярну́ць, абярну́, абе́рнеш, абе́рне; абярні́; абе́рнуты; зак., што.

1. Паваліць на бок, перакуліць; разліць што-н., перакуліўшы пасудзіну.

А. воз са снапамі.

А. збан з малаком.

2. Павярнуць назад, убок.

А. твар да суседа.

3. Накіраваць, пусціць у абарот.

А. капітал.

4. Ператварыць, змяніць, перавесці адну якасць у другую.

А. здарэнне ў жарт.

5. кім-чым або ў каго-што. У казках і павер’ях: ператварыць у каго-, што-н. пры дапамозе чараў.

А. у воўка.

А. у камень.

6. Схіліць да чаго-н.

А. у сваю веру.

7. Прыдаць іншы кірунак, змяніць (пра ход якой-н. справы, пра абставіны).

А. справу на сваю карысць.

|| незак. абаро́чваць, -аю, -аеш, -ае.

абярэ́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.

Ноша ўтакім памеры (аб’ёме), якую можна ўзяць, панесці, абхапіўшы рукамі; ахапак, бярэмя.

Цягалі сена віламі і абярэмкамі.

Схапіць у а. (абхапіўшы рукамі). А. дроў.

А. саломы.