Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

перато́пліванне гл. ператапіць¹.

перато́пліваць гл. ператапіць¹.

ператраві́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́віцца; зак.

Засвоіцца ў працэсе стрававання.

Ежа ператравілася.

|| незак. ператраўля́цца, -я́ецца і ператра́ўлівацца, -аецца.

ператраві́ць, -раўлю́, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак., што.

Засвоіць у працэсе стрававання.

П. ежу.

|| незак. ператраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е і ператра́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

ператрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; зак., што.

Перажыць, перацярпець многае.

П. разруху.

ператрыво́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.

Моцна ўстрыво́жыцца.

У вайну ўсе ў вёсцы ператрывожыліся.

ператрыво́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго.

Моцна ўстрывожыць.

Вы мяне ператрывожылі сваім паведамленнем.

ператрыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Пратрымаць надта доўга.

П. хлеб у печы.

П. негатывы ў праявіцелі.

2. Патрымаць неаднаразова ў сваіх руках што-н. або ўсё, многае.

Многа кніг ператрымаў у сваіх руках.

|| незак. ператры́мліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. ператры́мка, -і, ДМ -мцы, ж. (спец.).

П. пры фатаграфаванні.

ператрэ́сці, -расу́, -расе́ш, -расе́; -расём, -расяце́, -расу́ць; -ро́с, -рэ́сла; -расі́; -рэ́сены; зак.

1. што. Трасучы, ачысціць ад чаго-н.; перабраць, пераглядзець, шукаючы чаго-н.

П. палавікі.

П. ўсе рэчы.

П. ў памяці мінулае (перан.).

2. каго-што. Зрабіць вобыск.

Паліцыя ператрэсла ўсіх жыхароў вёскі (усю вёску).

|| незак. ператраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і ператрэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

пературба́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж. (кніжн.).

Нечаканая перамена ў ходзе чаго-н., якая выклікае беспарадак, замяшанне.