Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

няўсто́йлівы, -ая, -ае.

1. Хісткі; пазбаўлены ўстойлівасці, цвёрдай апоры.

Н. памост.

2. Які часта мяняецца, непастаянны.

Няўстойлівае надвор’е.

3. перан. Які лёгка паддаецца розным уплывам, нястойкі ў сваіх поглядах, перакананнях.

|| наз. няўсто́йлівасць, -і, ж.

няўто́льны, -ая, -ае.

Такі, што нельга здаволіць, наталіць.

Н. голад.

Няўтольная смага.

|| наз. няўто́льнасць, -і, ж.

няўхі́льны, -ая, -ае.

1. Які не мае адхіленняў ад чаго-н.; пастаянны.

Н. рост вытворчасці.

2. Такі, што нельга парушыць, які не падлягае адвольнаму змяненню; абавязковы.

Н. закон.

3. Непазбежны, які вынікае з абставін; немінучы.

Над кожным злачынцам звісае няўхільная кара.

|| наз. няўхі́льнасць, -і, ж.

няўце́шны, -ая, -ае.

1. Такі, што немагчыма суцешыць, супакоіць.

Няўцешная маці.

2. Вельмі моцны па сіле праяўлення (пра гора, слёзы і пад.).

Няўцешнае гора.

3. Які не прыносіць суцяшэння, несуцяшальны.

Няўцешныя весткі.

|| наз. няўце́шнасць, -і, ж.

няўця́м, безас., у знач. вык., каму і з інф. (разм.).

Незразумела; не прыйшло ў галаву.

А мне і н. запытаць.

няўця́мны, -ая, -ае (разм.).

1. Такі, што цяжка зразумець, усвядоміць; незразумелы.

Здарылася нешта няўцямнае.

2. Які выяўляе неразуменне чаго-н. або адсутнасць думак аб чым-н.

Н. погляд.

|| наз. няўця́мнасць, -і, ж.

няўча́сны, -ая, -ае.

1. Які наступіў вельмі рана; заўчасны.

Няўчасная смерць.

2. Які адбываецца ў непадыходзячы момант.

Н. сум.

|| наз. няўча́снасць, -і, ж.