Verbum

мадэ́ль, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.

1. Узорны экзэмпляр для вырабу чаго-н.

Новая м. сукенкі.

2. Макет якога-н. вырабу, часцей у зменшаным выглядзе.

М. самалёта.

3. Тып, марка канструкцыі.

Новая м. аўтамабіля.

4. Схема якой-н. з’явы або фізічнага аб’екта (спец.).

М. атама.

|| прым. мадэ́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).

мадэлье́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

Спецыяліст па вырабе мадэлей адзення.

М. зімовага паліто.

|| ж. мадэлье́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

мадэ́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Спецыяліст, які робіць мадэлі (у 1 і 2 знач.).

|| ж. мадэ́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

мадэлява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е, -лю́й; -лява́ны і мадэлі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны; незак., што.

Рабіць, ствараць мадэль (у 1 і 4 знач.) чаго-н.

|| зак. змадэлява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны і змадэлі́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -ра́ваны.

|| наз. мадэлява́нне, -я, н. і мадэлі́раванне, -я, н.

М. гідразбудаванняў.

мадэ́м, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прыстасаванне, прызначанае для пераўтварэння лічбавых сігналаў камп’ютара з мэтай перадачы іх па тэлефоннай лініі сувязі.

мадэмуазэ́ль, нескл., ж.

У Францыі і некаторых іншых краінах: ветлівы зварот да незамужняй жанчыны.

мадэ́ра, -ы, ж.

Сорт моцнага вінаграднага віна.

мадэ́рн, -у, м.

1. Кірунак у выяўленчым і дэкаратыўна-прыкладным мастацтве канца 19 — пачатку 20 ст., якому ўласціва супрацьпастаўленне мастацтву мінулага, адмаўленне прамых ліній, вуглоў на карысць натуральных ліній, арнаментальнасць.

2. у знач. прым., нязм. Пра стыль дэкадэнцкага кірунку ў мастацтве.

Мэбля-м.

Стыль-м.

3. Што-н. сучаснае, моднае (разм.).

Пагоня за мадэрнам.

мадэ́рнавы і мадэрно́вы, -ая, -ае.

Сучасны і модны.

Мадэрнавыя танцы.

мадэрнізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

1. Удасканаліць (удасканальваць) што-н. у адпаведнасці з найноўшымі патрабаваннямі, густамі.

М. цэх.

М. абсталяванне.

2. Надаць (надаваць) рысы сучаснасці з’явам і прадметам мінулага.

М. народную мелодыю.

|| наз. мадэрніза́цыя, -і, ж.