Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

перагнаі́ць, -наю́, -но́іш, -но́іць; -но́ены; зак., што.

1. Згнаіць усё, многае.

П. сена.

2. Угнаіць звыш нормы, празмерна.

П. зямельны ўчастак.

|| незак. перагно́йваць, -аю, -аеш, -ае.

перагна́ць, -ганю́, -го́ніш, -го́ніць; -гані; -гна́ны; зак.

1. каго-што. Гонячы, перамясціць; пераправіць.

П. кароў на другое поле.

П. лодкі на другі бераг.

2. каго-што. Тое, што і абагнаць (у 1 знач.).

Легкавая машына перагнала грузавую.

П. у поспехах (перан.).

3. што. Апрацаваць, раздзяляючы на састаўныя часткі награваннем, кіпячэннем.

П. нафту.

|| незак. пераганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. пераго́н, -у, м. (да 1 знач.) і пераго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 1 і 3 знач.).

|| прым. пераго́нны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.) і пераго́начны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Перагонны апарат.

перагні́сці і перагні́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ніе́; -ніў, -ніла́, -ло́; зак.

Згнісці (згніць) зусім.

Кроквы перагнілі.

|| незак. перагніва́ць, -а́е.

перагно́й, -ю, м.

Састаўная частка глебы, якая ўтварылася з рэштак згніўшых жывёльных і раслінных арганізмаў.

|| прым. перагно́йны, -ая, -ае.

перагно́йваць гл. перагнаіць.

перагну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ніся; зак.

Сагнуцца пад вуглом, дугой; сагнуць сваё тулава, нахіліўшыся на што-н., звесіцца.

П. цераз падаконнік.

|| незак. перагіба́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і перагіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

перагну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; -ну́ты; зак.

1. што. Сагнуць у дзве столкі, пад вуглом.

П. ліст паперы папалам.

2. перан., што і без дап. Дапусціць перагіб (у 2 знач.) у чым-н. (разм.).

Тут вы трошкі перагнулі.

Перагнуць палку (разм., неадабр.) — упасці ў крайнасць, перастарацца ў чым-н.

|| незак. перагіба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і перагіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перагіба́нне, -я, н. (паводле дзеясл. перагібаць).

пераго́н, -у, м.

1. гл. перагнаць.

2. мн. -ы, -аў. Участак чыгункі паміж дзвюма станцыямі.

|| прым. пераго́нны, -ая, -ае.

пераго́н², -у, м.

Малако, абястлушчанае на сепаратары.

пераго́нка гл. перагнаць.