Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

марына́д, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Вадкі соус з воцату, прыпраў і алею.

2. звычайна мн. Замарынаваныя прадукты.

|| прым. марына́дны, -ая, -ае.

марыні́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Мастак, які малюе марскія краявіды.

|| ж. марыні́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

марыхуа́на, -ы, ж.

Наркотык, які здабываецца з індыйскіх канапель.

мары́цца, мару́ся, мо́рышся, мо́рыцца; незак.

Таміцца, мучыцца.

ма́рыць, ма́ру, ма́рыш, ма́рыць; незак., пра каго-што, аб кім-чым і з інф.

Аддавацца марам, думаць пра ажыццяўленне чаго-н. вельмі жаданага.

М. аб спатканні.

М. пра цікавае падарожжа.

|| зак. пама́рыць, -ру, -рыш, -рыць.

мары́ць, мару́, мо́рыш, мо́рыць; мо́раны; незак.

1. каго (што). Труціць, знішчаць.

М. прусакоў.

2. каго (што). Мучыць, мардаваць.

М. голадам.

3. перан., каго (што). Даводзіць да знямогі.

М. смешнымі апавяданнямі.

Сон морыць.

4. што. Трымаць драўніну ў вадзе, у спецыяльным растворы для надання ёй цёмнага колеру і моцнасці (спец.).

М. дуб.

|| зак. замары́ць, -мару́, -мо́рыш, -мо́рыць; -мо́раны (да 2 і 3 знач.), памары́ць, -мару́, -мо́рыш, -мо́рыць; -мо́раны (да 1, 2 і 4 знач.) і умары́ць, -мару́, -мо́рыш, -мо́рыць; -мо́раны (да 2 і 3 знач.).

марыяне́тачны, -ая, -ае.

1. 3 удзелам марыянетак (у 1 знач.).

М. тэатр.

2. перан. Які не мае самастойнасці, а слепа выконвае чыю-н. волю.

М. ўрад.

марыяне́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. Лялька, якой кіруе акцёр пры дапамозе спецыяльнага прыстасавання.

Тэатр марыянетак.

2. перан. Пра чалавека, урад, які бяздумна дзейнічае па ўказцы, па волі іншых.

марэ́на¹, -ы, ж. (спец.).

Абломкавыя горныя пароды, якія ўтвараюцца ад перамяшчэння ледавіка.

|| прым. марэ́нны, -ая, -ае.

Марэнная града.

Марэнныя ўзгоркі.

марэ́на², -ы, мн. -ы, -рэ́н, ж.

Травяністая расліна сямейства марэнавых, з каранёў якой здабываецца чырвоная фарба.

|| прым. марэ́навы, -ая, -ае.