Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

фа́за

(гр. phasis = з’яўленне)

1) момант, асобная стадыя ў развіцці якой-н. з’явы або працэсу ў прыродзе ці грамадстве, у змене формы ці стану чаго-н. (напр. ф. цвіцення расліны, другая ф. месяца);

2) аднародная састаўная частка фізіка-хімічнай сістэмы, якая сваімі ўласцівасцямі адрозніваецца ад іншых яе частак і аддзелена ад іх паверхняй падзелу;

3) фіз. велічыня, якая характарызуе стан вагальнага працэсу ў кожны момант часу;

4) адзін з электрычных ланцугоў у мнагафазавай сістэме пераменнага току.

фазаінверта́р фазаінве́ртар

(ад фаза + інвертар)

электратэхнічнае ўстройства, якое пераўтварае ўваходнае напружанне ў два напружанні, ссунутых па фазе на 180°.

фазакампенса́тар

(ад фазакампенсацыя)

устройства для выканання фазакампенсацыі.

фазакампенса́цыя

(ад фаза + кампенсацыя)

ліквідацыя зруху фаз паміж токам і напружаннем у ланцугах пераменнага электрычнага току, што выклікае павелічэнне магутнасці электрычнага рухавіка.

фаза́н

[гр. phasianos (omis) = фасійская птушка, ад Phasis = даўнейшая назва ракі Рыён на Каўказе]

вялікая птушка сям. фазанавых з яркім апярэннем, пашыраная ў Паўд. Еўропе і Азіі; насяляе поймавыя лясы, зараснікі чароту, хмызнякі.

фазатро́н

(ад фаза + -трон)

устаноўка для паскарэння руху зараджаных часціц (пратонаў, дэйтронаў, альфа-часціц), якая ўжываецца для даследаванняў у галіне фізікі атамнага ядра.

фа́зіс

(гр. phasis = з’яўленне)

першы момант у развіцці якой-н. з’явы, у змене формы або стану якога-н. цела.

фазмі́ды

(ад гр. phasis = з’яўленне, змена)

аднаклетачныя органы, размешчаныя па баках хваставога аддзела ў некаторых круглых чарвей, якія выконваюць асязальную датыкальную функцыю.

фазо́метр

(ад фаза + -метр)

прыбор для вымярэння рознасці фаз паміж напружаннем і токам у ланцугах пераменнага току.

фазэ́нда

(парт. fazenda)

1) буйны маёнтак, валоданне, плантацыя кавы ў Бразіліі;

2) дом на такой плантацыі; слова пашырылася і на Беларусі ў якасці сіноніма да слова «дача».