Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

абла́ўшчык, ‑а, м.

Той, хто прымае ўдзел у аблаве.

аблахма́цець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Разм. Запусціць бараду, валасы, не вельмі клапоцячыся пра іх акуратнасць. [Людзі] паабрасталі бародамі, аблахмацелі. Навуменка.

аблахма́ціцца, ‑ачуся, ‑ацішся, ‑аціцца; зак.

Разм. Абрасці барадой, валасамі, страціць акуратнасць.

аблачы́на, ‑ы, ж.

Тое, што і воблака. З галавою хаваюся ў чэрвеньскіх травах, Промні гоняцца ўслед неадступнай асвы, І чародка-града аблачын кучаравых Праплывае-плыве за прастор лугавы. Гаўрусёў.

аблачэ́нне, ‑я, н.

Царкоўнае адзенне, якое ужываецца ў час набажэнства. Разабраўшы сваё начынне і апрануўшы аблачэнне, поп стаў «тварыць» малітву. Нікановіч.

абла́шчаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад аблашчыць.

абла́шчваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да аблашчыць.

абла́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., каго-што.

Ласкава абысціся з кім‑н., выказаць увагу, спагаду да каго‑н., пашкадаваць. // Лашчачы, выклікаць у жывёліны давер’е да сябе; зрабіць жывёліну рахманай. Аблашчыць сабаку. // перан. Зрабіць прыемнае ўздзеянне (пра вецер, сонца і пад.). Хутка выблісне сонца і аблашчыць сваім цяплом усё наваколле: і раку, і птушак, і росную траву, і беласнежны кіпень чаромхі над вадой. Шыловіч.

абла́яны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад аблаяць.

абла́яць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Абазваць грубымі словамі, зняважыць; вылаяць. [Шклянка] мог ні за што ні пра што наваліцца на чалавека, аблаяць яго апошнімі словамі, пасля прасіць прабачэння і ў канцы зноў пачынаць лаяць. Чарот. // Адмоўна выказацца пра каго‑, што‑н. Аблаяць у газеце.