Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

абклада́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да абкласціся.

2. Зал. да абкладаць.

абклада́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абкласці.

абкла́дванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. абкладваць — абкласці (у 1 знач.).

абкла́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да абкласціся.

2. Зал. да абкладваць.

абкла́дваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абкласці (у 1, 3 знач.).

абкла́дзены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад абкласці.

абкла́дка, ‑і, ДМ ‑дцы, ж.

Дзеянне паводле дзеясл. абкладаць — абкласці (у 1 знач.).

абкла́дчык, ‑а, м.

Рабочы, які займаецца абкладваннем чаго‑н.

абкла́дчыца, ‑ы, ж.

Жан. да абкладчык.

абкла́сці, ‑кладу́, ‑кладзе́ш, ‑кладзе́; ‑кладзём, ‑кладзяце́; зак., каго-што.

1. Прыкладваючы што‑н. да чаго‑н., пакрыць з усіх бакоў. Абкласці печ кафляй. □ А галава кружылася. Здавалася, што ўсяго яго [Курта] абклалі мяккім цёплым пухам. Сабаленка. Кабана палажылі на дварэ, абклалі яго саломай, і бацька са здавальненнем запаліў запалку. Чарнышэвіч. // Загарнуць, абгарнуць. Абкласці кнігу газетай. // Пакрыць суцэльнай масай; зацягнуць. Чорныя хмары абклалі неба. / безас. Пакрыць (язык, горла) белым налётам пры хваробе. Горла абклала. // Абшыць што‑н. чым‑н. Абкласці каўнер футрам.

2. Акружыць войскам; асадзіць. Абкласці горад. // Абкружыць звера на паляванні. Касцы адразу паўскак[в]алі, Драпежніка з усіх бакоў абклалі. Валасевіч.

3. Абавязаць да выплаты натурай або грашыма каго‑н. Абкласці падаткам. Абкласці пошлінай.

4. Разм. груб. Вылаяць непрыстойнымі словамі.