Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

абмані́ць, ‑маню, ‑маніш, ‑маніць; зак., каго-што.

Тое, што і абмануць. Ім [панам] абманіць мужыка пакуль што трэба, вось і цягнуць ды абяцанкамі яго кормяць. Галавач.

абма́нлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць абманлівага.

абма́нлівы, ‑ая, ‑ае.

Здольны ўвесці ў зман, паслужыць асновай для памылковага вываду аб кім‑, чым‑н. Абманлівае ўражанне.

абма́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да абману. Абманны рух. □ На прасторах неўгамоннага жыцця разбівалася аб Вашу [Горкага] непахіснасць, аб Вашу ясназорную сумленнасць усё абманнае, усё нікчэмнае. Купала.

абману́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад абмануць.

абману́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Памыліцца, ашукацца. // Адчуць расчараванне ў кім‑, чым‑н. (у таварышу, надзеях, спадзяваннях і пад.).

абману́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

1. Наўмысна сказаць каму‑н. няпраўду; схлусіць. // Увесці ў зман непраўдзівымі адносінамі. [Лаяна] не маглі абмануць ліслівыя позіркі, кампліменты яўных падлізаў, робленыя ўсмешкі падхалімаў. Лынькоў.

2. Нядобрасумленна аднесціся да каго‑н.; ашукаць. Абмануць пакупніка.

3. Не апраўдаць чыіх‑н. спадзяванняў, надзей. // Не выканаць дадзеных абяцанняў; не спраўдзіць, падвесці; спакусіць.

абма́ншчык, ‑а, м.

Той, хто абмануў ці абманвае каго‑н.

абма́ншчыца, ‑ы, ж.

Жан. да абманшчык.

абмаражэ́нне, ‑я, н.

1. Стан паводле знач. дзеясл. абмарозіцца. Абмаражэнне першай ступені.

2. Пашкоджанне тканак арганізма, якое ўзнікае ад дзеяння нізкіх тэмператур.