Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

абма́нваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абмануць.

абмані́ць, ‑маню, ‑маніш, ‑маніць; зак., каго-што.

Тое, што і абмануць. Ім [панам] абманіць мужыка пакуль што трэба, вось і цягнуць ды абяцанкамі яго кормяць. Галавач.

абма́нлівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць абманлівага.

абма́нлівы, ‑ая, ‑ае.

Здольны ўвесці ў зман, паслужыць асновай для памылковага вываду аб кім‑, чым‑н. Абманлівае ўражанне.

абма́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да абману. Абманны рух. □ На прасторах неўгамоннага жыцця разбівалася аб Вашу [Горкага] непахіснасць, аб Вашу ясназорную сумленнасць усё абманнае, усё нікчэмнае. Купала.

абману́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад абмануць.

абману́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Памыліцца, ашукацца. // Адчуць расчараванне ў кім‑, чым‑н. (у таварышу, надзеях, спадзяваннях і пад.).

абману́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

1. Наўмысна сказаць каму‑н. няпраўду; схлусіць. // Увесці ў зман непраўдзівымі адносінамі. [Лаяна] не маглі абмануць ліслівыя позіркі, кампліменты яўных падлізаў, робленыя ўсмешкі падхалімаў. Лынькоў.

2. Нядобрасумленна аднесціся да каго‑н.; ашукаць. Абмануць пакупніка.

3. Не апраўдаць чыіх‑н. спадзяванняў, надзей. // Не выканаць дадзеных абяцанняў; не спраўдзіць, падвесці; спакусіць.

абма́ншчык, ‑а, м.

Той, хто абмануў ці абманвае каго‑н.

абма́ншчыца, ‑ы, ж.

Жан. да абманшчык.