Verbum

дар, ✂, м.

1. Тое, што даецца бясплатна; падарунак.

   • Дары прыроды.
   • Прынесці што-н. у д.

2. Талент, здольнасць.

   • Д. пісьменніка.

3. мн. Хлеб і віно, над якімі адбываецца хрысціянскае богаслужэнне.

   • Святыя дары.

◊

• Божы дар — усё, што даецца ад прыроды.

• Дары данайцаў — падарункі, якія нясуць небяспеку і гібель.

• Дар за дар — паслуга за паслугу.

• Дар слова — здольнасць прыгожа гаварыць.

дарабіць, ✂; зак.

1. Скончыць работу.

   • Д. панчоху.

2. Прырабіць што-н. да чаго-н.

   • Д. ножку да стала.
   • Д. ключ.

3. Давесці да патрэбнага ўзроўню.

   • Д. праект забудовы.

|| незак. дарабляць, ✂.

|| наз. даробка, ✂.

даравальны, ✂.

Такі, які можна дараваць.

• Д. ўчынак.

◊

• Даравальная граната — акт аб дадзеных каму-н. ільготах, прывілеях.

дараванне, ✂, н.

1. гл. дараваць.

2. Здольнасць, талент.

   • Юныя дараванні.
   • Паэтычнае д.

даравацца, ✂; зак. і незак.

Не залічыцца (не залічвацца) ў віну.

• Гэта вам ніколі не даруецца.

дараваць, ✂; зак. і незак.

1. Зняць (знімаць) віну за што-н.

   • Усё можна д., толькі не хлусню.

2. Прабачыць (прабачаць) каму-н.

   • Гэты промах мы можам яму д.
   • Вы мне даруйце за маю нетактоўнасць.

3. зак. Узнагародзіць.

   • Д. грамату.

4. што, каму. Вызваліць ад чаго-н.

   • Д. доўг.
   • Д. зняволенаму волю.

5. даруй (даруйце), пабочн. сл. Ужыв. пры звароце да каго-н. з просьбай прабачыць за што-н.

   • Даруйце, я затрымаўся.

◊

• Дараваць жыццё — памілаваць асуджанага да пакарання смерцю.

• Апошняе даруй (высок.) — развітанне назаўсёды, навек (з нябожчыкам).

|| зак. падараваць, ✂.

|| наз. дараванне, ✂.

дарагаваты, ✂.

Даволі дарагі.

• Дарагаватае футра.
• Для мяне гэта дарагавата (прысл.).

дарагавізна, ✂, ж.

Становішча, калі цэны на тавары надта высокія.

• Д. на прамтавары.

дарагі, ✂.

1. Які прадаецца або купляецца па высокай цане.

   • Дарагая мэбля.
   • Дорага (прысл.) каштуе.

2. перан. Які звязаны з вялікімі намаганнямі, ахвярамі.

   • Дарагая перамога.

3. перан., кар. ф. Такі, якім даражаць.

   • Нам дарага памяць герояў.
   • Дарага лыжка к абеду.

4. поўн. ф. Ласкавы, мілы, любімы.

   • Д. друг.
   • Пішы часцей, дарагі (наз. сяброўскі зварот).

дарадчы, ✂.

1. Звязаны з правам абмеркавання якіх-н. спраў, але не з правам вырашэння іх.

   • Дэлегаты з правам дарадчага голасу.

2. Прызначаны для абмеркавання.

   • Д. пакой (у судзе).