Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

джаз, , м.

Аркестр, які складаецца пераважна з духавых, ударных шумавых інструментаў і спевакоў-салістаў, а таксама прызначаная для такога аркестра музыка, якая спалучае ў сабе рысы еўрапейскай і афрыканскай традыцый.

  • Іграе д.
  • Іграць у стылі джаза.
  • Аматары джаза.

|| прым. джазавы, .

  • Джазавая музыка.

джазіст, , м.

Музыкант, які грае ў джазе.

|| ж. джазістка, .

джаз-...

Першая частка складаных слоў са знач. які мае адносіны да джаза, напр. джаз-ансамбль, джаз-аркестр, джаз-музыка.

джала, , н.

  1. Колючая частка органа абароны і нападу ў пчол, вос, шэршняў і інш., а таксама раздвоены язык у ядавітых змей.

    • Д. пчалы.
    • Змяінае д.
  2. Вастрыё колючага ці рэжучага інструмента, прадмета.

    • Д. косы.
  3. перан. Пра што-н. вострае, з’едлівае.

    • Д. сатыры.

|| памянш. джальца, .

|| прым. джальны, .

джаліць, ; незак.

  1. Пра насякомых, змей: раніць джалам, кусаць.

    • Пчолы джаляць.
  2. перан. Раніць крыўднымі словамі, колкімі заўвагамі.

    • Колкія заўвагі джалілі яго, выводзілі з раўнавагі.

|| зак. уджаліць, .

  • Уджаліла змяя.

джгаць, ; незак. (разм.).

  1. каго (што). Калоць, раніць джалам (пра насякомых, змей).

    • Авадні і сляпні джгалі няўмольна.
  2. Хутка ісці або бегчы.

    • Лявон джгаў без аглядкі.

|| аднакр. джгануць, і джгнуць, .

|| наз. джганне, .

джоўль, , м.

Адзінка энергіі, работы і колькасці цеплыні.

джунглі, .

Густы непраходны лясны зараснік у балоцістых мясцовасцях трапічных краін.

  • Закон джунгляў (перан. аб адкрытым самавольстве і насіллі).

|| прым. джунглевы, .

джут, , м.

Травяністая расліна, што разводзіцца пераважна ў Індыі, з валакна якой вырабляюць грубую тканіну, вяроўкі, канаты.

|| прым. джутавы, .

джыгіт, , м.

Умелы наезнік на асядланым кані (спачатку ў каўказскіх горцаў).

|| прым. джыгіцкі, .