Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

нацягнуты, .

  1. Які знаходзіцца ў стане напружання.

    • Нацягнутыя нервы.
  2. Пазбаўлены натуральнасці, недружалюбны.

    • Нацягнутыя адносіны.

|| наз. нацягнутасць, .

нацягнуцца, ; зак.

  1. Стаць тугім, напяцца.

  2. Прыйсці ў вялікай колькасці; сабрацца (разм.).

нацягнуць, ; зак.

  1. Расцягваючы, зрабіць тугім, напяць (або туга прымацаваць).

    • Н. трос.
    • Н. антэну.
  2. Адзець (абуць) што-н. з цяжкасцю; накрыцца, нацягнуўшы на сябе што-н.

    • Н. боты.
    • Н. дзяружку на сябе.
  3. чаго. Прыцягнуць, прынесці ў якой-н. колькасці.

  4. Настояцца; заварыцца.

    • Лякарства нацягнула ўжо.
  5. перан., што і без дапаўнення. Давесці што-н. да нормы, да пэўнай ступені (пра выпрацоўку, выдаткі і пад.); завысіць што-н. (адзнаку, паказчык і пад.; разм.).

    • Н. ацэнку.
  6. пераважна безас., чаго і без дапаўнення. Нагнаць ветрам; закрыць, завалачы чым-н. (разм.).

    • Нацягнула дыму ў хату.

|| незак. нацягваць, .

|| наз. нацягванне, , нацяжка, і нацяжэнне, .

нацяжка, , ж.

  1. гл. нацягнуць.

  2. Неправамернае дапушчэнне чаго-н.

    • Паставіць ацэнку з нацяжкай.

нацяжны, .

  1. Які надзяваецца шляхам нацягвання, нацяжкі.

    • Нацяжная шына.
  2. Такі, які дзейнічае пры нацягванні, нацяжцы.

    • Н. канат.

нацяжэнне, , н.

  1. гл. нацягнуць.

  2. Зрастанне скуры, пашкоджанай раненнем (спец.).

    • Першаснае н.

нацянькі, прысл.

Самым кароткім шляхам; наўпрост.

  • Палонных гналі цераз поле н.
  • Праўда ходзіць н., з ёй не размінешся (з нар.).

нацярпецца, ; зак.

Зведаць, перажыць шмат чаго-н. непрыемнага, цяжкага.

  • Н. страху.

нацячы, ; зак.

Паступова сцякаючы або прасочваючыся, сабрацца дзе-н.

  • У падвал нацякла вада.

|| незак. нацякаць, .