цяп, выкл. (разм.).
1. Ужыв. гукапераймальна для абазначэння рэзкіх удараў па чым-н. цвёрдым (пры сячэнні).
2. у знач. вык. Ужыв. ў знач. дзеясл. цяпаць—цяпнуць.
Цяп за руку.
◊
Цяп-ляп — ужыв. для абазначэння хуткага, але неахайнага выканання работы; абы-як.
Цяп-ляп і гатова.
ця́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Сячы.
Ц. сякераю.
|| зак. ця́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты.
|| наз. ця́панне, -я, н.
цяпе́р.
1. прысл. Зараз, у гэты момант.
Папрацавалі, ц. і адпачыць можна.
2. Ужыв. пры пераходзе да наступнай тэмы гаворкі: далей.
Школу пабудавалі новую, прыгожую, ц., калі гаварыць пра дзяцей, то яны вельмі задаволены.
цяпе́рашні, -яя, -яе.
Які існуе цяпер, мае адносіны да сучаснасці.
Ц. час.
цяпле́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.
1. Станавіцца цёплым, цяплейшым.
Рукі цяплеюць.
2. безас. Пра наступленне цёплага, цяплейшага надвор’я.
У красавіку ўжо пачне цяплець.
|| зак. пацяпле́ць, -е́е; наз. пацяпле́нне, -я, н.
цяплі́ца, -ы, мн. -ы, -лі́ц, ж.
Цёплае памяшканне з празрыстым дахам і сценкамі, прызначанае для вырошчвання ў любую пару года агародніны, кветак і пад.
|| прым. цяплі́чны, -ая, -ае.
Цяплічныя расліны.
цяплі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., це́пліцца; незак.
1. Гарэць слабым полымем, слаба свяціцца.
Яшчэ цяпліўся касцёр.
У хаце цяпліўся агеньчык.
2. Праяўляцца ў малой, нязначнай ступені (пра жыццё, надзею, пачуццё і пад.).
Цепліцца надзея.
цяплі́ць, цяплю́, це́пліш, це́пліць; незак., каго-што.
Абаграваць памяшканне; саграваць.
Печ слаба цяпліла хату.
цяплі́чны, -ая, -ае.
1. гл. цяпліца.
2. перан. Спешчаны; які ахоўваецца кім-, чым-н. ад цяжкасцей.
цяпло́, -а́, н.
1. Нагрэты стан чаго-н. (пра тэмпературу паветра, памяшкання, прадмета).
На вуліцы адзін градус цяпла.
Ц. рукі.
2. Цёплае надвор’е; цёплая пара года.
3. перан. Сардэчныя, добрыя адносіны.
Іх заўсёды яднала ц. дружбы.