Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

цяле́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

1. Ручная ці механічная павозка для перавозкі грузаў.

2. Рухомая частка некаторых машын, тэхнічных канструкцый (спец.).

3. толькі мн. У калёсах — пярэднія колы на восі з аглоблямі.

цяле́сны, -ая, -ае.

1. гл. цела.

2. Прычынены целу; фізічны.

Цялесныя пашкоджанні.

Ц. недахоп.

3. Жаўтавата-белы з ружовым адценнем; падобны на колер цела.

цялі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., це́ліцца; незак.

Нараджаць цяля (пра карову, самку аленя, лася і некаторых іншых жывёл).

|| зак. ацялі́цца, аце́ліцца.

|| наз. цяле́нне, -я, н.

цялу́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж.

Маладая карова, якая яшчэ не цялілася.

|| памянш.-ласк. цялу́шачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

цяльня́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак, ж. (разм.).

Матроская нацельная кашуля ў сінюю і белую палоску.

цяльпу́к, цельпука́, мн. цельпукі́, цельпуко́ў, м. (разм.).

1. Кароткі тоўсты кавалак дрэва; калодка.

2. Пра нязграбнага, непаваротлівага чалавека.

цяля́/цялё, -ля́ці, мн.я́ты, -ля́т, н.

1. Дзіцяня каровы, а таксама самкі лася, аленя і некаторых іншых жывёл.

2. перан. Пра бязвольнага, занадта прастадушнага чалавека.

|| памянш.-ласк. цяля́тка, -а, н.

|| прым. цяля́чы, -ая, -ае.

цяля́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Хлеў для цялят.

Пабудаваць ц.

2. Той, хто даглядае цялят.

3. Таварны вагон, прызначаны для перавозкі жывёлы (разм.).

|| ж. цяля́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 2 знач.).

цяля́ціна, -ы, ж.

Мяса цяляці.