Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

цо́каль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Ніжняя патоўшчаная частка сцяны, збудавання, калоны, помніка, якая абапіраецца на фундамент.

Ц. калоны.

Ц. шматпавярховага дома.

2. Металічная частка элекгрычнай лямпачкі, якая служыць для ўмацавання яе ў патроне (спец.).

|| прым. цо́кальны, -ая, -ае.

Ц. паверх.

цо́кат, -у, М -каце, м.

Гукі цокання, удары ног, капытоў.

Ц. падкоў.

цо́каць¹, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць адрывістыя кароткія гукі, стукаючы чым-н. цвёрдым аб камень, метал і пад.

Падковы цокаюць па бруку.

2. Утвараць кароткія звонкія гукі (пра птушак, звяроў і пад.).

|| аднакр. цо́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цо́канне, -я, н.

цо́каць², -аю, -аеш, -ае; незак. (спец.).

Не адрозніваць гукі «ц» і «ч» пры вымаўленні ў некаторых народных гаворках.

|| наз. цо́канне, -я, н.

цо́паць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Тое, што і цапаць.

|| аднакр. цо́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цо́панне, -я, н.

цот, -у, М цо́це, м.

Лік, які дзеліцца на два без астатку.

Цот і лішка — гульня, пабудаваная на ўгадванні колькасці прадметаў, узятых у жменю вядучым гульні.

Гуляць у ц. і лішку.

цо́тны, -ая, -ае.

Лік, які пры дзяленні на два не мае астатку; кратны двум.

|| наз. цо́тнасць, -і, ж.