Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

здабыва́ць гл. здабыць.

здабы́так, -тку, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. Маёмасць, уласнасць; тое, што непадзельна стала чыім-н. набыткам.

Сялянскія здабыткі.

Творчасць Янкі Купалы стала здабыткам сусветнай культуры.

2. Дасягненні ў развіцці чаго-н.

Мастацкія здабыткі.

3. Здабытая рэч, прадмет і пад.

Паляўнічы з.

4. Вынік множання.

здабы́тчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто займаецца здабычай чаго-н.

З. нафты.

2. Чалавек, які здабывае сродкі на жыццё (разм.).

|| ж. здабы́тчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. здабы́тчыцкі, -ая, -ае.

здабы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бу́дзь; -бы́ты; зак., што.

1. Дастаць, набыць.

З. цяслярны інструмент.

З. каштоўныя звесткі.

2. Дастаць з нетраў зямлі.

З. каменны вугаль.

З. нафту.

3. перан. Дабіцца чаго-н. шляхам барацьбы, настойлівасці, працы і пад.

З. славу.

З. перамогу ў баях.

Здабыць корань — у матэматыцы: выканаць дзеянне, адваротнае ўзвядзенню ў ступень.

З. корань з ліку.

|| незак. здабыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. здабы́ча, -ы, ж.

Адправіцца на здабычу (на паляванне, на промысел).

здабы́ча, -ы, ж.

1. гл. здабыць.

2. Тое, што здабыта, набыта.

здабы́члівы, -ая, -ае (разм.).

Удачлівы ў здабычы.

З. рыбалоў.

|| наз. здабы́члівасць, -і, ж.

здавальне́нне, -я, н.

Тое, што і задавальненне.

здавальня́цца гл. здаволіцца.

здавальня́ць гл. здаволіць.

здавальня́ючы, -ая, -ае.

1. Даволі добры, які задавальняе пэўныя запатрабаванні.

З. адказ.

Работа выканана здавальняюча (прысл.).

2. у знач. наз. здавальня́юча, нескл., н. Адзнака, якая абазначае самую нізкую станоўчую ацэнку ведаў.

Здаць экзамен на здавальняюча.