Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

гу́ма, -ы, ж.

Эластычны матэрыял, які атрымліваецца шляхам вулканізацыі каўчуку; рызіна.

|| прым. гу́мавы, -ая, -ае.

Г. мячык.

Гумавая прамысловасць.

гумава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; незак., што.

Насычаць гумай, прарызіньваць.

гумані́зм, -у, м.

1. Гуманнасць, чалавечнасць у грамадскай дзейнасці, у адносінах да людзей.

2. Прагрэсіўны рух эпохі Адраджэння ў імя вызвалення асобы чалавека ад феадальнай ідэалогіі і догматаў рэлігіі.

|| прым. гуманісты́чны, -ая, -ае.

гумані́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

Дзеяч або прыхільнік гуманізму.

|| прым. гумані́сцкі, -ая, -ае.

гуманіта́рны, -ая, -ае.

1. Звернуты да асобы чалавека, да яго правоў і інтарэсаў.

Гуманітарныя праблемы.

2. Аб навуках: які звязаны з вывучэннем грамадства, культуры і гісторыі народа ў адрозненне ад прыродазнаўчых і тэхнічных навук.

Гуманітарная адукацыя.

|| наз. гуманіта́рнасць, -і, ж. (да 1 знач.).

гуманіта́рый, -я, мн. -і, -яў, м.

Спецыяліст па гуманітарных навуках.

гума́нны, -ая, -ае.

Чалавекалюбівы, дабрачынны, прасякнуты павагай да людзей.

Гуманныя мэты.

|| наз. гума́ннасць, -і, ж.

гу́мар, -у, м.

1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.

Валодаць гумарам.

Пачуццё гумару.

2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.

Аддзел сатыры і гумару ў газеце.

|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.

гумары́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Аўтар або выканаўца гумарыстычных твораў.

2. Чалавек, схільны да гумару.

|| ж. гумары́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. гумары́сцкі, -ая, -ае.

гумары́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Сукупнасць гумарыстычных мастацкіх твораў.

2. Нешта смешнае, камічнае (разм.).

|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.

Гумарыстычныя апавяданні.

Г. часопіс.