Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

свінама́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Свіння, якая дае прыплод.

|| прым. свінама́тачны, -ая, -ае.

свіна́р, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Працаўнік, які даглядае свіней.

|| ж. свіна́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

свіна́рка гл. свінар.

свіна́рнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Хлеў для свіней.

|| прым. свіна́рны, -ая, -ае.

свінафе́рма, -ы, мн. -ы, -фе́рм і -аў, ж.

Свінагадоўчая ферма.

свіне́ц, -нцу́, м.

Мяккі, вельмі цяжкі метал сінявата-шэрага колеру.

Здабыча свінцу.

Сустрэць (ворага) свінцом — ружэйным агнём, кулямі.

Як свінцом налітыя — вельмі натруджаныя ад стомы, хваробы і пад. — аб адчуванні цяжару ў руках, нагах і пад.

|| прым. свінцо́вы, -ая, -ае.

Свінцовая куля.

свіні́на, -ы, ж.

Свіное мяса як ежа.

|| памянш. свіні́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (разм.).

сві́нка¹ гл. свіння.

сві́нка², -і, ДМ -нцы, ж.

Віруснае (пераважна дзіцячае) захворванне — запаленне калявушных залоз.

свіння́, -і́, мн. сві́нні і (з ліч. 2, 3, 4) сві́нні, свіне́й, ж.

1. Парнакапытная млекакормячая жывёліна, свойскі від якой разводзяць для атрымання сала, мяса, скуры, шчаціння.

2. перан. Пра таго, хто робіць каму-н. непрыемнасці, пра няўдзячнага, нявыхаванага чалавека (разм.).

С. ты, а не чалавек.

3. перан. Пра бруднага, неахайнага чалавека.

Падлажыць свінню каму (разм., неадабр.) — зрабіць непрыемнасць.

|| памянш. сві́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.).

Марская свінка — невялікая бясхвостая жывёліна-грызун.

|| прым. свіны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).