Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

до́света, прысл.

На світанні.

Устаў яшчэ д.

до́світак, -тку, м.

Пара, калі пачынае світаць, перад світаннем.

На досвітку ўсталі рыбакі.

|| прым. до́світкавы, -ая, -ае і до́світны, -ая, -ае (разм.).

Досвіткавая цішыня.

до́след, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Навуковы эксперымент, прысвечаны вывучэнню пэўных з’яў, атрыманню неабходных дадзеных для высвятлення заканамернасцей.

|| прым. до́следны, -ая, -ае.

Д. ўчастак.

до́следнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто займаецца доследамі, звычайна па вырошчванні якіх-н. сельскагаспадарчых культур, вывядзенні новых гатункаў і пад.

|| прым. до́следніцкі, -ая, -ае.

до́ступ, -у, м.

1. Праход, магчымасць пранікнення куды-н.

Няма доступу да крэпасці.

Д. свежага паветра ў памяшканне.

2. Дазвол на наведванне з якой-н. мэтай.

Д. наведвальнікаў у бальніцу.

Д. у архіў.

до́суха гл. дасуха.

до́сціп, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Здольнасць трапна, востра і з гумарам сказаць што-н., тонка парыраваць чыю-н. думку.

Досціпу яму не пазычаць.

2. Востры жарт.

З’едлівы д.

до́сыць, прысл.

1. У дастатковай меры, даволі.

У доме ўсяго д.

2. (у спалучэнні з прым. або прысл.). Значна, у значнай ступені.

Задача д. складаная.

У пакоі д. утульна.

3. безас., у знач. вык. Выражае загад, патрабаванне.

Д. пустых размоў.

дот, -а, М до́це, мн. -ы, -аў, м.

Фартыфікацыйнае збудаванне для трымання доўгачасовай абароны.

до́тык, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Лёгкае дакрананне да чаго-н.

Адчуць д. цёплай далоні.

2. Адно з пяці асноўных знешніх пачуццяў — успрыманне адчуванняў, якія ўзнікаюць пры дакрананні да чаго-н.

Непасрэдны д.

|| прым. до́тыкавы, -ая, -ае.