Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

світа́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Час перад усходам сонца; самы пачатак раніцы.

Выгнаць карову ў поле на світанні.

2. перан. Ранні перыяд, пачатак чаго-н.

С. майго юнацтва.

|| прым. світа́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

сві́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Цёплая вязаная кофта без засцежак.

світа́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -а́е; незак.

1. безас. Пачынаць развіднівацца (аб набліжэнні ўсходу сонца).

Зімой світае позна.

2. Пачынацца, наступаць (пра дзень).

Пасля ночы світае дзень.

сві́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

Тое, што і світа².

|| прым. сві́ткавы, -ая, -ае.

свіце́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., сві́ціцца; незак.

1. Быць бачным, праглядацца праз што-н.

Праз бярэзнік свіцілася поле.

2. Будучы рэдкім, не густым, прапускаць праз сябе святло.

Занавеска на акне свіцілася.

3. перан. Пра твар, вочы, знешні выгляд чалавека: адлюстроўваць якія-н. пачуцці.

Дзіця свіцілася ад радасці.

свішч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Загана ў чым-н. у выглядзе адтуліны, сітавіны.

С. у арэхах.

2. Скрытая пустата, ракавіна ў металічным ліцці (спец.).

3. Ненармальны канал, які ўтвараецца ў тканках арганізма з выхадам на паверхню цела; фістула.

С. на губе.

|| прым. сві́шчавы, -ая, -ое.

свішчава́ты, -ая, -ае.

Са свішчамі (у 1 знач.).

С. арэх.

|| наз. свішчава́тасць, -і, ж.