Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

узро́ст, -у, М -сце, м.

1. Перыяд, ступень у развіцці, росце чалавека, жывёліны, расліны.

Дзіцячы ў.

Сталы ў.

2. Колькасць пражытага часу, гадоў.

Жанчына ва ўзросце сарака пяці гадоў.

|| прым. узро́ставы, -ая, -ае.

У. цэнз.

узру́шанасць, -і, ж.

Стан узрушэння.

узру́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак.

Моцна ўсхвалявацца, устрывожыцца.

|| незак. узру́швацца, -аюся, -аешся, -аецца і узруша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. узрушэ́нне, -я, н.

узру́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. каго. Моцна ўсхваляваць, устрывожыць.

Гэта падзея ўзрушыла ўсіх.

2. што. Узрыхліць, узварушыць паверхню чаго-н. (разм.).

У. зямлю на градах.

Вецер узрушыў паверхню возера.

|| незак. узруша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і узру́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. узрушэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).

узрыва́льнік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Механізм, які выклікае выбух зарада ў міне, артылерыйскім снарадзе, ракеце, авіябомбе, тарпедзе і пад.

узрыва́цца гл. узарвацца.

узрыва́ць¹ гл. узрыць.

узрыва́ць² гл. узарваць.

узры́ў, -ы́ву, мн. -ы́вы, -ы́ваў, м.

1. Імгненны распад рэчыва, які суправаджаецца ўтварэннем моцна нагрэтых, з высокім ціскам газаў, а таксама гук, які ўзнікае пры такім разбурэнні; выбух.

У. газаў.

У. бомбы.

2. Разбурэнне чаго-н., зробленае пры дапамозе такога распаду рэчываў.

У. скалы.

3. перан., чаго. Раптоўнае бурнае праяўленне чаго-н.

У. смеху.

узрыўні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Спецыяліст па ўзрыўных работах.