Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

пярэднеязы́чны, -ая, -ае.

У мовазнаўстве: які вымаўляецца пры дапамозе пярэдняй часткі языка.

Пярэднеязычныя гукі.

пярэ́дні, -яя, -яе.

Звернуты ўперад. які знаходзіцца наперадзе.

Пярэднія лапы. П. край абароны.

пярэ́дняя, -яй, мн. -ія, -іх, ж.

Нежылое, першае ад уваходу памяшканне ў кватэры; прыхожая.

пярэ́зімак, -мка, мн. -мкі, -мкаў м. (разм.).

Свойская жывёліна мінулагодняга прыплоду (звычайна пра цялят, жарабят).

пярэстатка́ны, -ая, -ае.

Вытканы з пражы рознага колеру для асновы і ўтку.

Пярэстатканая посцілка.

пярэ́сты, -ая, -ае.

1. Які складаецца з рознакаляровых плям, палос; рознакаляровы.

Пярэстая тканіна.

2. перан. Неаднародны, з розных элементаў.

П. склад слухачоў.

3. 3 вялікімі плямамі, крапінамі (пра масць коней).

П. конь.

|| наз. пярэ́стасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).

пярэ́сціць¹, -э́шчу, -э́сціш, -э́сціць: незак.

1. што. Рабіць пярэстым, надаваць пярэсты выгляд чаму-н.

Цені ад дрэў пярэсцяць поле.

2. звычайна безас. Пра адчуванне пярэстасці ў вачах.

Аж пярэсціць уваччу ад мільгання тэлеграфных слупоў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вылучацца сваёй пярэстасцю сярод чаго-н.

На лузе пярэсцяць кветкі.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чым і ад чаго. Быць пярэстым ад чаго-н.

Сцяна пярэсціць афішамі.

пярэ́сціць². -э́шчу, -э́сціш, -э́сціць; незак. (разм.).

Моцна біць.

П. палкай па спіне.

|| зак. спярэ́сціць, -э́шчу, -э́сціш, -э́сціць; -э́шчаны.

|| наз. пярэ́шчанне, -я, н.

пярэ́чанне, -я, н.

1. гл. пярэчыць.

2. мн. -і, -яў. Доказ, думка супраць чаго-н., выражэнне нязгоды з чым-н.

Праект сустрэў пярэчанні.

Ён не выносіць пярэчанняў.

пярэ́чыць, -чу, -чыш, -чыць; незак.

1. каму. Выказваць нязгоду з кім-, чым-н., прыводзіць доказ супраць чаго-н.

П. дакладчыку.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чаму. Не адпавядаць, маючы ў сабе супярэчнасць.

Паказанні пярэчаць адно аднаму.

Гэта пярэчыць яго погляду.

|| зак. запярэ́чыць, -чу, -чыш, -чыць (да 1 знач.).

|| наз. пярэ́чанне, -я, н.