Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

удушы́цца, -ушу́ся, -у́шышся, -у́шыцца; зак. (разм.).

1. Павесіцца.

2. Памерці ад чаго-н. засеўшага ў горле.

|| незак. уду́швацца, -аюся, -аешся, -аецца.

удушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны; зак.

1. каго (што). Павесіць (разм.).

2. каго (што). Забіць, сціснуўшы горла, задушыць (разм.).

3. перан., каго-што. Задушыць, знішчыць.

Свабоды не ў.

|| наз. удушэ́нне, -я, н.

удыга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., перад кім (разм.).

Старацца задобрыць каго-н. ліслівасцю; падлізвацца, паддобрывацца.

Нечага мне перад ім у.

|| наз. удыга́нне, -я, н.

уды́х, -у, мн. -і, -аў, м.

Асобнае ўдыханне; проціл. выдых.

Зрабіць глыбокі ў.

удыхну́ць¹, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., што.

Набраць у лёгкія паветра пры дыханні.

У. свежае паветра.

|| незак. удыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. удыха́нне, -я, н.; прым. удыха́льны, -ая, -ае.

удыхну́ць², -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., што ў каго (што) (высок.).

Абудзіць у кім-н. што-н. (які-н. настрой, думкі і пад.).

У. надзею.

У. жыццё ў каго-н. (абудзіць да дзейнасці).

удэге́йцы, -аў, адз. удэге́ец, -ге́йца, м.

Народнасць, якая жыве на тэрыторыі Прыморскага і Хабараўскага краёў Расійскай Федэрацыі.

|| ж. удэге́йка, -і, ДМе́йцы, мн. -і, -ге́ек.

|| прым. удэге́йскі, -ая, -ае.

уе́длівы, -ая, -ае.

1. Здольны глыбока пранікаць, уядацца ў што-н.

У. пах.

Уедлівая фарба.

2. перан. Які ўнікае ва ўсе дробязі; прыдзірлівы.

У. чалавек.

У. характар.

|| наз. уе́длівасць, -і, ж.

уе́жна, безас., у знач. вык.

Дастаткова, багата ежы.

Хоць не ў., ды ўлежна (хоць не дастаткова яды, затое можна спакойна паляжаць; прыказка).

уе́зд, -а і -у, М -дзе, м.

1. -у, гл. уехаць.

2. -а, мн. -ы, -аў. Месца, праз якое ўязджаюць куды-н.

Пры ўездзе ў вёску.