Verbum

пры́клад, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Канкрэтная з’ява, факт, якія прыводзяцца для тлумачэння, доказу чаго-н.

Ілюстраваць выступленне прыкладамі.

Гістарычныя прыклады.

2. Дзеянне, якое служыць узорам для пераймання, а таксама ўвогуле выдатны ўзор чаго-н.

Па прыкладзе дарослых (так, як робяць дарослыя). Паказаць п. чаго-н. П. геройства.

3. Матэматычнае практыкаванне, якое патрабуе некаторых дзеянняў над лікамі.

Алгебраічныя прыклады.

Рашыць прыклады.

прыкла́д¹, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Расшыраны канец ружэйнай ложы, які служыць для ўпору ў плячо пры стральбе.

Ударыць прыкладам.

|| прым. прыкла́дны, -ая, -ае.

прыкла́д², -у, М -дзе, м.

Дапаможны матэрыял для швейных вырабаў, абутку.

Кравецкі п. (падкладка, гузікі і пад.).

|| прым. прыкладны́, -а́я, -о́е і прыкла́дачны, -ая, -ае.

пры́кладны, -ая, -ае.

1. Выдатны, узорны, які служыць прыкладам.

Прыкладная гаспадыня.

2. Тое, што і прыблізны.

П. падлік чаго-н. Паехалі прыкладна (прысл.) у сем гадзін.

|| наз. пры́кладнасць, -і, ж.

прыкладны́¹, -а́я, -о́е.

Які мае практычнае значэнне, прымяняецца на практыцы.

Прыкладныя навукі.

Прыкладная электратэхніка.

Прыкладное мастацтва (мастацкі выраб якіх-н. прадметаў, рэчаў, начыння).

прыкладны́² гл. прыкла́д².

прыкла́сці, -ладу́, -ладзе́ш, -ладзе́; -ладзём, -ладзяце́, -ладу́ць; -ла́ў, -ла́ла; -ладзі́; -ла́дзены; зак., што да чаго.

1. Пакласці ўшчыльную.

П. трубку да вуха.

2. Падаць разам з чым-н., далучыць да чаго-н.

П. да заявы даведку.

3. Накіраваць дзеянне чаго-н. на што-н., прымяніць.

П. ўсе намаганні.

|| незак. прыклада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і прыкла́дваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

прыкла́сціся, -ладу́ся, -ладзе́шся, -ладзе́цца; -ладзёмся, -ладзяце́ся, -ладу́цца; -ла́ўся, -ла́лася; -ладзі́ся; зак.

1. Наблізіць ушчыльную да чаго-н. (вуха ці вока), каб пачуць, разгледзець што-н.

П. вухам да шчыліны.

2. Прыціснуўшыся шчакой да ружэйнай ложы, прыцэліцца.

П. і выстраліць.

3. да чаго. Накіраваць дзеянне, сілы на што-н. (разм.).

Добра п. да пілы.

|| незак. прыклада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і прыкла́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Прыкладвацца да чаркі (перан.: выпіваць; у 2 знач.; разм.).

|| наз. прыклада́нне, -я, н. і прыкла́дванне, -я, н.

прыкле́іцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́іцца; зак.

Прыліпнуць, прымацавацца з дапамогай клею ці чаго-н. клейкага.

Марка добра прыклеілася.

|| незак. прыкле́йвацца, -аецца.

|| наз. прыкле́йванне, -я, н.

прыкле́іць, -е́ю, -е́іш, -е́іць; -е́ены; зак., што.

Прымацаваць клеем.

П. плакат на дошцы.

|| незак. прыкле́йваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыкле́йванне, -я, н. і прыкле́йка, -і, ДМ -йцы, ж.