Verbum

ку́хан, -а, мн. -ы, -аў, м.

Невялікі круглы праснак у выглядзе піражка з паглыбленнем у сярэдзіне, куды клалі цыбулю, сыпалі мак.

|| прым. ку́ханны, -ая, -ае.

ку́хар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Той, хто гатуе стравы; повар.

|| ж. куха́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. куха́рскі, -ая, -ае.

куха́рыць, -ру, -рыш, -рыць; незак.

Гатаваць стравы; быць кухарам, кухаркай.

ку́хня, -і, мн. -і, -хань і -хняў, ж.

1. Асобнае памяшканне з печчу, плітой для прыгатавання ежы, а таксама камплект мэблі для такога памяшкання.

2. Падбор страў.

Беларуская к.

3. перан., адз. Махінацыі, інтрыгі, а таксама ўвогуле скрыты, закулісны бок якой-н. дзейнасці.

○

Малочная кухня — установа, якая гатуе малочныя сумесі для грудных дзяцей.

|| памянш. ку́ханька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж. (да 1 знач.).

|| прым. кухо́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

кухта́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м. (разм.).

Удар кулаком.

Даць кухталя.

куцця́, -і́, ж.

1. Урачыстая вячэра напярэдадні Каляд, Новага года, якая суправаджаецца варажбою, а таксама дзень, у які адбываецца гэта ўрачыстасць.

2. Каша з ячных і іншых круп як традыцыйная абрадавая страва беларусаў і іншых славянскіх народаў.

○

Багатая (шчодрая) куцця — гатавалася перад Новым годам; была мясная, багатая, каб і год быў багаты.

Посная (галодная) куцця — гатавалася напярэдадні Каляд і Вадохрышча без мяса і жывёльнага тлушчу.

ку́ча, -ы, мн. -ы, куч, ж.

1. Вялікая колькасць чаго-н. сыпкага або якіх-н. прадметаў, у беспарадку наваленых адзін на другі.

К. пяску.

К. камення.

2. Скапленне людзей, жывёл.

К. народу.

Авечкі збіліся ў кучу.

3. Мноства, вялікая колькасць (разм.).

К. кніг.

К. непрыемнасцей.

К. грошай.

К. дзяцей.

|| памянш. ку́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж. (да 1 і 2 знач.).

кучавы́, -а́я, -о́е.

У выразе: кучавыя воблакі — воблакі ў выглядзе густых белых клубоў.

кучара́вісты, -ая, -ае.

Які кучаравіцца, выглядае кучаравым.

К. чуб.

|| наз. кучара́вістасць, -і, ж.

кучара́віцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -віцца; незак.

Пра валасы: віцца, закручвацца ў кучары.

Валасы на скронях кучаравяцца.