Verbum

сверб, -у, м.

1. Адчуванне казытлівага нервовага раздражнення скуры.

2. перан. Нецярплівае жаданне чаго-н., імкненне да чаго-н.

Пісьменніцкі с.

све́рдзел, -дла, мн. -длы, -длаў, м.

Інструмент для свідравання круглых адтулін у дрэве, метале і пад.

|| прым. све́рдлавы, -ая, -ае (спец.).

свет, -у, М све́це, м.

1. Зямля з усім тым, што на ёй існуе; сусвет (у 2 знач.), а таксама людзі, якія насяляюць зямлю, і ўсё, што акружае чалавека.

Падарожжа вакол свету.

Няпраўдай с. пройдзеш, ды назад не вернешся (прыказка).

2. Тое, што і сусвет (у 1 знач.).

Пакарыцелі свету.

3. які. Чалавечае грамадства, аб’яднанае пэўным грамадскім ладам, культурнымі і сацыяльна-гістарычнымі адзнакамі.

Антычны с.

Адышоў у нябыт стары с. (перан.: змяніўся лад жыцця).

4. чаго або які. Асобная галіна жыцця, з’яў, прадметаў.

Жывёльны с.

С. гукаў.

Духоўны с. народа.

5. чаго або які. Якая-н. сфера, галіна дзейнасці людзей.

С. навукі.

6. Кола асоб, якія належаць да прывілеяваных класаў.

Вышэйшы с.

Арыстакратычны с.

7. Зямное жыццё ў процілегласць незямному.

◊

Выйсці ў свет — быць апублікаваным.

Гэ́ты свет — зямны свет, жыццё як супрацьпастаўленне замагільнаму свету.

Зжыць са свету — загубіць, знішчыць.

З усяго свету — здалёк.

Ісці на той свет — паміраць.

На чым свет стаіць — вельмі моцна лаяць, крычаць.

Ні за што на свеце — ні ў якім выпадку, ніколі.

Пусціць на свет — нарадзіць.

Свет аб’ехаць — пабыць у розных месцах.

Свет не бачыў — незвычайна.

Такі свет настаў — настала не тое жыццё.

Той свет — замагільны свет як супрацьпастаўленне зямному свету, жыццю.

У белы свет як у капейку (разм.) — без мэты, не ведаючы куды (ісці, ехаць і пад.).

Чуць свет — раніцай, на золку.

светаадчува́нне, -я, н. (кніжн.).

Успрыманне чалавекам навакольнага свету, што праяўляецца ў адпаведных дзеяннях, пачуццях, настроях.

светабудо́ва, -ы, ж. (кніжн.).

Тое, што і сусвет (у 1 знач.).

светапо́гляд, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Сістэма поглядаў на жыццё, прыроду і мастацтва.

Матэрыялістычны с.

|| прым. светапо́глядны, -ая, -ае.

светаразуме́нне, -я, н. (кніжн.).

Тое або іншае разуменне свету; сукупнасць поглядаў на свет (у 1 знач.).

светасузіра́нне, -я, н.

Сукупнасць перакананняў, поглядаў на свет (у 1 знач.); светаразуменне.

|| прым. светасузіра́льны, -ая, -ае.

светаўспрыма́нне, -я, н.

Успрыманне чалавекам навакольнага свету (у 1 знач.).

све́тач, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыстасаванне для асвятлення хаты з дапамогай лучыны або смалістых корчыкаў; дзед² (уст.).

Запаліць с.

2. перан. Пра таго, хто нясе з сабой ісціну, асвету, свабоду, культуру, праўду.

Францыск Скарына — наш с.