Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

кудла́ч, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м. (разм.).

Пра чалавека з доўгімі кудлатымі валасамі.

ку́длы, -аў (разм.).

Доўгія скалмачаныя пасмы валасоў.

куды́, прысл.

1. пыт. У якім напрамку?, у якое месца?

К. едзе аўтобус?

2. пыт. На што? для якой мэты? (разм.).

К. столькі цукру пайшло?

3. неазнач. У якое-н. месца, куды-н. (разм.).

Хлопцы пайшлі ў кіно, а можа, яшчэ к. падаліся.

4. адноснае. Ужыв. ў якасці злучніка:

а) у даданых сказах месца;

б) у даданых дапаўняльных сказах; у даданых азначальных сказах.

К. вецер вее, туды галлё гнецца.

Хто ведае, к. вядзе гэта дарога.

Усе павярнулі галовы ў той бок, к. накіраваўся бацька.

5. у знач. часц. (разм.). У спалучэнні з вышэйшай ступенню прыметнікаў і прыслоўяў абазначае: значна, намнога (разм.).

Гэта сукенка к. лепшая за тую.

6. у знач. часц. Выражае сумненне, немагчымасць чаго-н.

К. мне да вас!

Куды каторы — у розныя бакі разляцецца, разбегчыся.

Куды ні кінь вокам (разм.) — усюды.

Хоць кудызнач. вык.; разм.) — добры ва ўсіх адносінах, прыгодны да ўсяго.

куды́сьці, прысл.

Невядома куды.

Сын к. пайшоў.

куды́е́будзь, прысл.

Усё роўна куды; у няпэўнае месца.

К. паедзем.

куды́-нікуды́, прысл.

У якое-небудзь месца.

Ну ходзім жа к.