Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

змярцві́ць, -ртвлю́, -рцві́ш, -рцві́ць; -рцві́м, змерцвіце́, -рцвя́ць; -ртвлёны; зак., што.

Зрабіць неадчувальным, безжыццёвым.

З. нерв.

З. тканку.

|| незак. змяртвля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

змясі́ць гл. мясіць.

змясто́ўны, -ая, -ае.

З багатым зместам (у 1 знач.), з вялікім унутраным сэнсам, значэннем.

З. даклад.

Змястоўна (прысл.) выкласці думкі.

|| наз. змясто́ўнасць, -і, ж.

змясці́цца, змяшчу́ся, зме́сцішся, зме́сціцца; зак.

Знайсці сабе дастаткова месца; умясціцца ўсярэдзіне чаго-н.

Тут столькі людзей не змесціцца.

Рэчы змясціліся ў сакваяж.

|| незак. змяшча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

змясці́ць, змяшчу́, зме́сціш, зме́сціць; зме́шчаны; зак.

1. каго-што. Умясціць у сабе.

Клуб не мог з. усіх прысутных.

2. каго-што. Знайсці месца для каго-, чаго-н., умясціць унутр чаго-н.

З. усе рэчы ў шафу.

3. каго-што. Даць памяшканне для жылля, месца каму-, чаму-н.

З. прыезджых у гасцініцу.

З. трусоў у клеткі.

4. каго-што. Аддаць куды-н. для якой-н. мэты.

З. хворага ў бальніцу.

З. грошы ў банк.

5. што. Надрукаваць, апублікаваць.

З. аб’яву ў газеце.

6. каго (што). Звольніць з пасады (разм.).

З. загадчыка.

|| незак. змяшча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. змяшчэ́нне, -я, н.

змята́ць гл. змесці.

змя́цца гл. мяцца¹.

змяць, самну́, самне́ш, самне́; самнём, самняце́, самну́ць; самні́; змя́ты; зак.

1. гл. мяць.

2. перан., каго (што). Моцным націскам парушыць баявыя парадкі ворага, зламаць супраціўленне, прымусіць уцякаць.

З. варожыя войскі.

|| незак. зміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

змяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. гл. мяшацца.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Злучыцца з чым-н., утвараючы сумесь.

Гліна змяшалася з пяском.

3. Зліцца з кім-, чым-н. у адно цэлае.

З. з натоўпам.

|| незак. зме́швацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 і 3 знач.).

|| наз. змяшэ́нне, -я, н. (да 2 знач.).

змяша́ць гл. мяшаць.