Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

здра́віца, -ы, мн. -ы, -віц, ж. (высок.).

Тост за здароўе.

З. ў гонар пераможцаў.

здра́да, -ы, М -дзе, мн. -ы, здрад, ж.

1. Здрадніцтва інтарэсам радзімы, пераход на бок ворага.

З. радзіме.

2. Парушэнне вернасці каму-, чаму-н.

З. сябру.

З. ідэалам.

здра́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; зак.

1. каму-чаму. Перайсці на бок ворага, прадаць.

З. радзіме.

2. каму-чаму. Парушыць вернасць.

З. сябру.

З. сабе (зрабіць што-н. насуперак сваім перакананням).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каму. Перастаць служыць; аслабець (пра сілы, здольнасці, пачуццёвыя ўспрыманні).

Памяць здрадзіла ёй.

Сілы здрадзілі спартсмену.

|| незак. здра́джваць, -аю, -аеш, -ае.

здра́длівы, -ая, -ае.

1. Які можа здрадзіць, прадажны.

З. чалавек.

2. Які заключае ў сабе здраду, з’яўляецца здрадай.

З. ўчынак.

3. перан. Падманлівы, каварны, які ўтойвае ў сабе што-н. непрыемнае.

Здрадлівая ўсмешка.

З. лёд.

|| наз. здра́длівасць, -і, ж.

здра́днік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто здрадзіў каму-, чаму-н., прадаў каго-, што-н.

З. народа.

|| ж. здра́дніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. здра́дніцкі, -ая, -ае.

здра́дніцтва, -а, н.

Паводзіны, учынкі здрадніка.

здранцве́лы, -ая, -ае.

Які страціў адчувальнасць, гібкасць, адзеравянелы.

Здранцвелыя ад холаду пальцы.

Быць у здранцвелым стане (таксама перан.).

|| наз. здранцве́ласць, -і, ж.

здранцве́ць гл. дранцвець.

здратава́ць гл. дратаваць.

здра́ўніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

Агульная назва санаторыяў, дамоў адпачынку.

Дзіцячая з.