Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

адва́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адваліць.

адва́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да адвалу. Адвальная паверхня плуга.

адваля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца.

Праваляўшыся пэўны час, скончыць валяцца. [Клёст:] — Я толькі з рамонту. Амаль тры месяцы адваляўся. Шашкоў.

адвандрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.

1. Кончыць вандравання. Цэлае лета адвандраваў.

2. Пакінуць ранейшае вандровішча. Атары адвандравалі ў горы.

адва́р, ‑у, м.

Вадкасць з наварам таго, што ў ёй варылася. Рысавы адвар. Адвар з фруктаў.

адваражы́ць, ‑ражу, ‑рожыш, ‑рожыць; зак., што.

Паводле ўяўленняў забабонных людзей — варажбой зняць чары з каго‑н. / у перан. ужыв. Яны [ударныя брыгады] хутка прыдуць, Вогнішчы разложаць, Да канца балота З багны адварожаць. Купала.

адва́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад адварыць.

2. у знач. прым. Звараны, вараны. Стары моўчкі.. паставіў.. чыгун з халоднаю адваранаю бульбаю. Чорны.

адва́рвацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да адварыцца.

2. Зал. да адварваць.

адва́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адварыць.

адваро́т, ‑а, М ‑роце, м.

1. Адагнуты і прыгладжаны (прыпрасаваны) край адзення ці абутку. Махнач моўчкі адышоў да сваёй скрыні і сеў там, а Полаз на дзіва хутка падняўся, стаў тварам у твар, узяў Лемяшэвіча за адварот пінжака. Шамякін.

2. Адваротны бок чаго‑н., напрыклад, кнігі, канверта, здымка і пад. Адварот паштоўкі. □ Собіч, не адрываючыся, сачыў, каб не асталося дзе прапускаў, бо часамі подпіс павінен быць толькі наверсе, а часамі і на адвароце. Скрыган.