Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ад’е́хаць, ‑еду, ‑едзеш, ‑едзе; зак.

1. Едучы, аддаліцца на нейкую адлегласць. Ад’ехаць на некалькі крокаў. Ад’ехаць хат за дзесяць. Ад’ехаць ад сяла кіламетраў пяць. Далёка ад’ехаць.

2. Паехаць куды‑н., пакінуць дом (сяло, горад). Ад’ехала Вольга, і на сэрцы Андрэя зрабілася цяжка. Пестрак.

3. Разм. Перастаць шчыльна прылягаць да чаго‑н., адысці. Дзверы ад’ехалі.

ад’ю́нкт, ‑а, М ‑кце, м.

1. У СССР — аспірант вышэйшых навучальных ваенных устаноў.

2. У Заходняй Еўропе і ў дарэвалюцыйнай Расіі — малодшая навуковая пасада, памочнік прафесара, акадэміка, а таксама асоба, якая займае гэту пасаду.

[Ад лац. adjunctus — прылічаны.]

ад’юнкту́ра, ‑ы, ж.

Аспірантура вышэйшых ваенных навучальных устаноў.

ад’ю́нкцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да ад’юнкта, уласцівы ад’юнктам.

ад’юта́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Афіцэр, прызначаны для выканання даручэнняў военачальніка або абавязкаў штабной службы. У хату ўвайшоў Міша Глінскі, ад’ютант камандзіра. Кулакоўскі.

[Ад лац. adjutans, adjutantis — памочнік.]

ад’юта́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да ад’ютанта, уласцівы ад’ютантам.

ад’яда́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да ад’есціся.

2. Зал. да ад’ядаць.

ад’яда́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ад’есці.

•••

Сэрца ад’ядаць — непакоіць сваімі паводзінамі, учынкамі.

ад’язджа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да ад’ехацца.

ад’язджа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да ад’ехаць.