Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

адагну́цца, ‑гнуся, ‑гнешся, ‑гнецца; ‑гнёмся, ‑гняцеся; зак.

1. Выпрастацца, стаць роўным. Цвік адагнуўся.

2. Разагнуўшыся, падняцца; выпрастаць спіну. Напісаўшы, [Аўдоля] уздыхнула з палёгкай, быццам гоні жыта зжала, ад постаці адагнулася. Крапіва. Выпусціўшы з рук лейцы, [Наста] доўга стаіць у пяску, — не можа адагнуцца. Пташнікаў.

адагну́ць, ‑гну, ‑гнеш, ‑гне; ‑гнём, ‑гняце; зак., што.

1. Выпрастаць (што‑н. загнутае). Адагнуць прабой.

2. Згінаючы, адхіліць убок.

адаграва́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. адаграваць — адагрэць і адагравацца — адагрэцца.

адаграва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да адагрэцца.

2. Зал. да адаграваць.

адаграва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да адагрэць.

адагрэ́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад адагрэць.

адагрэ́цца, ‑грэюся, ‑грэешся, ‑грэецца; зак.

Вярнуць сабе страчанае цяпло, нармальны стан. Папас пазірае на фурманку.., а пасля засоўвае рукі глыбока ў кішэні паліто і там перабірае пальцамі падкладку, камечыць яе, каб хутчэй адагрэліся пальцы. Галавач. Ледзь паспее вясной Чарназём абагрэцца, — Вільгаць парай клубіцца Над цёплай зямлёй. Аўрамчык.

адагрэ́ць, ‑грэю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што.

Вярнуць страчанае цяпло, нармальны стан. Была восень, абодва [Аляксей з таварышам] у трасучым кузаве намерзліся так, што пасля маці таварыша ніяк не магла адагрэць іх чаем. Мележ. // перан. Чуласцю, ласкай супакоіць, суцешыць. Цёплая рука жанчыны адагрэла, растапіла застыглыя камяком пад горлам боль і слёзы, і яны прарваліся. Галавач.

ададзьму́ць, ‑му, ‑меш, ‑ме; ‑мём, ‑мяце; зак., што.

Дзьмучы, аддаліць, перамясціць што‑н.

ададра́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад ададраць.