Verbum

наперадзе, прысл. і прыназ.

1. прысл. На нейкай адлегласці перад кім-, чым-н.

   • Ісці н.
   • Н. быў лес.

2. прысл. У будучым.

   • У цябе яшчэ ўсё н.
   • Н. была цікавая работа.

3. прыназ. Спалучэнне з прыназ. «наперадзе» выражае прасторавыя адносіны: ужыв. пры назве асобы ці прадмета, на некаторай адлегласці перад якімі хто-, што-н. знаходзіцца.

   • Ісці н. ўсіх.
   • Сесці н. каго-н.

наперакор, прысл.

1. прысл. Насуперак чаканням, не так, як хто-н. хацеў.

   • Гаварыць н.

2. прыназ. Не зважаючы на што-н.

   • Н. стыхіі.

наперакос, прысл.

1. Коса, не прама ў адносінах да чаго-н.

   • Дзверы павяло н.

2. перан. Не так, як трэба, як жадалася.

   • Жыццё пайшло н.

наперарэз, прысл.

1. прысл. Перасякаючы каму-н. шлях.

   • Кінуцца н.

2. прыназ. каму-чаму. Спалучэнне з прыназ. «наперарэз» вызначае напрамак, што перасякае каму-, чаму-н. рух, шлях.

   • Бегчы н. машыне.

наперснік​¹, ✂, м.

Частка верхавой конскай збруі з трох рамянёў, з якіх адзін ідзе ад персі да папругі, а два па баках.

наперснік​², ✂, м. (уст.).

Вельмі блізкая асоба, якой давяраюць інтымныя тайны.

|| ж. наперсніца, ✂.

наперстаўка, ✂, ж.

Травяністая лекавая расліна з кветкамі, якія нагадваюць напарстак.

наперці, ✂; зак. (разм.).

1. Штурхаючы, націснуць усім целам.

   • Н. на дзверы.

2. Прыйсці ў вялікай колькасці.

   • У залу наперла многа людзей.

3. чаго. Прынесці, прывезці ў вялікай колькасці чаго-н.

   • Н. дошак на падлогу.

4. чаго. Напхаць у вялікай колькасці чаго-н.

   • Н. вопраткі ў шафу.

5. безас., каму. Вельмі спатрэбіцца, прыспічыць.

   • Наперла ж яму менавіта сёння ехаць.

|| незак. напіраць, ✂.

напеў, ✂, м.

Тое, што і мелодыя.

• Танцавальны н.
• Народныя напевы.

напеўны, ✂.

Меладычны, пявучы.

• Напеўныя вершы.

|| наз. напеўнасць, ✂.