Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

нацыяналіст, , м.

Прыхільнік нацыяналізму.

|| ж. нацыяналістка, .

|| прым. нацыяналістычны, .

нацыянальнасць, , ж.

Прыналежнасць да той ці іншай нацыі.

  • Беларус па нацыянальнасці.

нацыянальны, .

  1. Які мае адносіны да нацыі, нацыянальнасці, звязаны з іх грамадскім жыццём.

    • Нацыянальнае пытанне.
    • Н. рух.
  2. Які ўласцівы дадзенай нацыі, выражае яе характар.

    • Н. тэатр.
    • Н. касцюм.
  3. Які належыць дадзенай краіне; дзяржаўны.

    • Н. гімн.

нацыянал-...

Першая частка складаных слоў — назва нацыяналістычных партый, партыйных груповак, іх членаў, напр. нацыянал-ліберал, нацыянал-сацыяліст, нацыянал-патрыёт, нацыянал-сацыялізм.

нацэліцца, ; зак.

  1. Навесці зброю на цэль; прыцэліцца.

  2. перан. Падрыхтавацца, сабрацца што-н. зрабіць.

|| незак. нацэльвацца, .

нацэліць, ; зак.

  1. Навесці зброю на якую-н. цэль.

    • Н.вінтоўкі.
  2. перан., каго-што. Накіраваць, даць пэўны напрамак дзеянням.

    • Н. калектыў на выкананне плана.

|| незак. нацэльваць, .

нацэнка, , ж.

  1. гл. нацаніць.

  2. Сума, на якую павышана цана на што-н.

    • Тавар з нацэнкай.

нацюрморт, , м.

Карціна, на якой паказаны неадушаўлёныя прадметы ў пэўных суадносінах (кветкі, садавіна, дзічына і пад.).

|| прым. нацюрмортавы, .

нацягацца, ; зак. (разм.).

  1. Доўга, многа пахадзіць, паблукаць дзе-н.

    • Н. па лесе.
  2. Стаміцца, цягаючы што-н. цяжкае.

    • Н. мяхоў.

нацягаць, ; зак.

  1. чаго. Прынесці, прыцягнуць за некалькі прыёмаў.

    • Н. вады ў лазню.
  2. чаго. Украсці за некалькі прыёмаў у якой-н. колькасці (разм.).

  3. Пакараць, цягаючы за вушы, валасы (разм.).