Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

укачаць, ; зак.

  1. каго-што ў што. Выкачаць, запэцкаць у што-н.; качаючы, пакрыць ,чым-н. сыпкім.

    • У. каго-н. у снег.
    • У. у муку рыбу.
  2. Качаючыся, прымяць.

    • Коні ўкачалі траву на прыгуменні.

|| незак. укачваць, .

уквэцаць, ; зак. (разм.).

Умазаць, упэцкаць.

  • У. рукаў у фарбу.

|| звар. уквэцацца, .

укеміць, ; зак. (разм.).

Уцяміць, зразумець.

  • Ніяк не мог у., што тут да чаго.

укінуцца, ; зак.

  1. у што. Імкліва кінуцца куды-н., скочыць у што-н.

    • У на хаду ў калёсы.
  2. у што. Уваліцца куды-н., падаючы ўніз (разм.).

    • У ў канаву.
  3. перан. Нечакана ўзнікнуць, паявіцца.

    • Укінулася хвароба.

|| незак. укідвацца, .

укінуць, ; зак.

  1. Кінуць, апусціць унутр.

    • У камень у ваду.
  2. Налажыць, дабавіць чаго-н. у што-н.; даць корму.

    • У два драбкі цукру ў чай.
    • У. сена коням (разм.).

|| незак. укідаць, і укідваць, .

|| наз. укіданне, і укідванне, .

укіслы, .

Які стаў кіслым, укіс.

  • Укіслае цеста.

укіснуць, ; зак.

Стаць кіслым, набыць неабходную кіслату.

  • Рошчына ўкісла.

|| незак. укісаць, .

|| наз. укісанне, .

уклад1, , м.

Устаноўлены або ўсталяваны парадак, лад (грамадскага жыцця, побыту і пад.).

  • Новы ў. жыцця.
  • Гаспадарчы ў.

уклад2, , м.

  1. Укладзеная куды-н. сума грошай.

    • Выдача ўкладаў у банках.
  2. перан. Значнае дасягненне ў галіне навукі, культуры і пад.

    • Працоўны Ў.

укладальнік, , м.

Той, хто ўкладае (гл. укласці 2) што-н.

  • У слоўніка.
  • У. хрэстаматыі (аўтар, які падбірае тэксты).

|| ж. укладальніца, .

|| прым. укладальніцкі, .