Verbum

це́мень, -і, ж. (разм.).

Густая цемната (у 1 знач.).

Начная ц.

цемна... (гл. цёмна...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «цёмна...» (у 2 знач.), калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: цемнабровы, цемнавокі, цемнагрывы, цемнаколерны, цемналісты, цемнаскуры, цемнатвары.

цемнабро́вы, -ая, -ае.

Які мае цёмныя бровы.

цемнаво́кі, -ая, -ае.

Які мае цёмныя вочы.

цемнаску́ры, -ая, -ае.

Які мае цёмны колер скуры.

Цемнаскурыя плямёны.

цемната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.

1. Адсутнасць святла, асвятлення; цемра.

У хаце ц., хоць яшчэ не вечар.

2. перан. Невуцтва, культурная адсталасць.

3. Пра недасведчанага або малаадукаванага чалавека (разм.).

цемнатва́ры, -ая, -ае.

1. Які мае смуглявы, цёмны твар.

2. Які мае колер твару, уласцівы негроіднай расе.

це́мра, -ы, ж.

1. Адсутнасць святла, густы змрок, цемната.

Начная ц.

2. перан. Культурная адсталасць; невуцтва.

3. перан. Увасабленне зла, пакут, цемрашальства.

Перамога святла над цемрай.

|| прым. це́мраны, -ая, -ае.

це́мрадзь, -і, ж. (разм.).

Тое, што і цемра.

цемраша́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

Носьбіт рэакцыйнай, варожай прагрэсу і культуры ідэалогіі; рэакцыянер.

|| прым. цемраша́льскі, -ая, -ае.