Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

тур¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адзін круг танца.

Т. вальса.

2. Асобны этап якога-н. спаборніцтва, конкурсу і пад.

Першы т. чэмпіянату па баскетболе.

3. Этап, частка якой-н. падзеі, мерапрыемства і пад.

Першы т. выбараў (пры шматступеннай выбарчай сістэме).

тур², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Вымерлы дзікі бык, продак буйной рагатай жывёлы.

2. Горны каўказскі казёл.

тур³, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Падарожжа, турыстычная паездка.

2. Гастрольная паездка артыста ці музычнага калектыву.

тура́, -ы́, мн. ту́ры і (з ліч. 2, 3, 4) туры́, тур, ж. (разм.).

Шахматная фігура, якая мае форму вежы; ладдзя.

турава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.

Тое, што і ўторыць.

турба...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. турбінны, напр.: турбаагрэгат, турбабудаўнічы, турбабур, турбабурэнне, турбагенератар, турбакампрэсар, турбаракетны, турбаход.

турбабудава́нне, -я, н.

Вытворчасць турбін.

|| прым. турбабудаўні́чы, -ая, -ае.

турбава́цца, -бу́юся, -бу́ешся, -бу́ецца; -бу́йся; незак.

1. Праяўляць клопат, трыво́жыцца аб кім-, чым-н.

Т. за дзяцей.

Т. за будучы ўраджай.

2. Хвалявацца, непакоіцца.

Не турбуйся, усё будзе добра.

турбава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны; незак., каго-што.

1. Парушаць чый-н. спакой, непакоіць каго-н., перашкаджаць каму-н.

На рабоце яго не турбавалі.

2. Хваляваць, трывожыць.

Яго турбавала незвычайная цішыня вакол.

турбавінтавы́, -а́я, -о́е (спец.).

У якім паветраны вінт (прапелер) прыводзіцца ў рух газавай турбінай.

Т. рухавік.

Т. самалёт.