Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прарэагава́ць гл. рэагаваць.

прарэ́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., што.

Зрабіць радзейшым, вырваўшы некаторыя расліны.

П. густыя ўсходы буракоў.

|| незак. прарэ́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прарэ́джванне, -я, н.

прарэ́з, -у, м.

1. гл. прарэзаць.

2. мн. -ы, -аў. Прарэзанае месца, адтуліна.

Завесіць шторай п. дзвярэй.

прарэ́зацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́жацца; зак.

1. З’явіцца на паверхні чаго-н., пачаць расці (пра зубы, рогі).

У цяляці прарэзаліся рогі.

2. Рэзка абазначыцца дзе-н.

На лбе прарэзаліся глыбокія маршчыны.

|| незак. прараза́цца, -а́ецца і прарэ́звацца, -аецца.

прарэ́заць, -э́жу, -э́жаш, -э́жа; -э́ж; -э́заны; зак., што.

1. Зрабіць чым-н. рэжучым адтуліну ў чым-н.

П. сукно. П. акно (прасячы, прапілаваць; спец.).

2. Рэзаць што-н. на працягу якога-н. часу.

3. перан. Прайсці, пралегчы праз што-н., упоперак чаго-н., перасячы што-н.

Маланка прарэзала неба.

Лоб прарэзалі маршчыны.

|| незак. прараза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 і 3 знач.) і прарэ́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 і 3 знач.).

|| наз. прарэ́з, -у, м. (да 1 знач.), прарэ́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 1 знач.), прараза́нне, -я, н. (да 1 знач.) і прарэ́званне, -я, н. (да 1 знач.).

|| прым. праразны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

П. інструмент.

прарэ́злівы, -ая, -ае.

1. Рэзкі на слых.

П. голас.

Прарэзліва (прысл.) крыкнуць.

2. Пра позірк: пільны, пранізлівы (разм.).

|| наз. прарэ́злівасць, -і, ж.

прарэ́ктар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Намеснік рэктара.

П. па навуковай рабоце.

|| прым. прарэ́ктарскі, -ая, -ае.

прарэпеці́раваць гл. рэпеціраваць.

прарэферы́раваць гл. рэферыраваць.

прарэ́х, -а, мн. -і, -аў, м. і прарэ́ха, -і, ДМэ́се, мн. -і, -рэх, ж.

1. Дзірка на адзенні ці ў іншым прадмеце з тканіны.

Кішэнь з прарэхам.

2. перан. Недахоп, недагляд (разм.).

Прарэхі ў кіраўніцтве.

3. Пярэдні разрэз у штанах.

|| памянш. прарэ́шак, -шка, мн. -шкі, -шкаў, м. (да 1 і 3 знач.).