Verbum

прыва́тны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца асобнай часткай чаго-н., не агульны, не тыповы.

П. вывад.

Заключэнне ад агульнага да прыватнага (наз.). П. факт.

2. Асабісты, не грамадскі, не дзяржаўны.

Прыватная тэлеграма.

Прыватная справа.

3. Які належыць пэўнай асобе, не грамадству, не дзяржаве.

Прыватная ўласнасць.

П. заказ.

4. Які мае адносіны да асабістага, індывідуальнага валодання, дзейнасці, гаспадаркі і адносін, якія адсюль вынікаюць.

Прыватнае жыццё.

○

Прыватная пастанова (спец.) — пастанова, якая выносіцца судом па пытанні, што не падлягае яго кампетэнцыі.

прыва́т-дацэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

У вышэйшых навучальных установах да рэвалюцыі: пазаштатны выкладчык, роўны па званні дацэнту, а таксама асоба, якая мела гэта званне.

|| прым. прыва́т-дацэ́нцкі, -ая, -ае.

прыве́зці, -язу́, -язе́ш, -язе́; -язём, -езяце́, -язу́ць; -ёз, -е́зла; -язі; -е́зены; зак., каго-што.

Даставіць, завезці.

|| незак. прыво́зіць, -о́жу, -о́зіш, -о́зіць.

|| наз. прыво́з, -у, м. і прыво́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (разм.).

прыве́сіць, -е́шу, -е́сіш, -е́сіць; -е́шаны; зак., што.

Прымацаваць у вісячым становішчы.

П. лямпу да столі.

|| незак. прыве́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыве́шванне, -я, н.

прывеслава́ць, -яслу́ю, -яслу́еш, -яслу́е; -яслу́й; зак.

Наблізіцца, вяслуючы.

П. да берага.

|| незак. прывясло́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

прыве́сці, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́, -ло́; -вядзі; -ве́дзены; зак.

1. каго (што). Ведучы, памагчы дайсці.

П. дзяцей дадому.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго (што). Паслужыць шляхам да чаго-н.

Сляды прывялі паляўнічых да нары.

Сцежка прывяла на паляну.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго (што), да чаго. Давесці да якога-н. выніку, стаць прычынай чаго-н.

Новыя факты прывялі вучонага да важнага адкрыцця.

Усё гэта можа п. да вялікіх непрыемнасцей.

4. каго-што і ў што. Зрабіць што-н. (што ўказана назоўнікам).

П. ў захапленне. П. прыгавор у выкананне. П. ў належны выгляд.

5. каго. Даць прыплод, нарадзіць (разм.).

Свіння прывяла адзінаццаць парасят.

6. што. Паведаміць для падмацавання чаго-н., напомніць.

П. выказванне вучонага. П. прыклад.

|| незак. прыво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.

|| наз. прывядзе́нне, -я, н. (да 3, 4, 6 знач.) і прыво́д, -у, М -дзе, м. (да 1 знач.; спец.).

прыве́тлівы, -ая, -ае.

Добразычлівы, гасцінны, ветлівы.

П. гаспадар.

Прыветліва (прысл.) сустрэць гасцей.

|| наз. прыве́тлівасць, -і, ж.

пры́від, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Вобраз каго-, чаго-н., што бачыцца ва ўяўленні.

Начныя прывіды.

2. Ледзь акрэсленыя рысы чаго-н.; контуры.

Аддаленыя прывіды зарыва.

пры́відны, -ая, -ае.

1. Які з’яўляецца прывідам, параджэннем хворага ўяўлення.

П. малюнак.

2. перан. Які існуе ва ўяўленні; несапраўдны.

Прывіднае шчасце.

|| наз. пры́віднасць, -і, ж.

прывіле́й, -я, мн. -і, -яў, м. гіст. Заканадаўчы акт у Вялікім Княстве Літоўскім, Рэчы Паспалітай і іншых феадальных дзяржавах.

Віленскі п.