Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

ніцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; незак., што.

Перашываць, робячы спод верхам; пераніцоўваць.

|| зак. пераніцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны.

|| наз. ніцава́нне, -я, н.

ніцепадо́бны, -ая, -ае.

Тое, што і ніткападобны.

|| наз. ніцепадо́бнасць, -і, ж.

ні́цма, прысл.

Тварам уніз.

Стары ляжаў на зямлі н.

ні́цы, -ая, -ае.

Пра дрэвы, кусты: з доўгімі звісаючымі галінамі.

Ніцыя лозы.

ніць, -і, мн. ні́ці, -ей, ж.

1. мн. Тое, што і нітка.

2. Прадмет, які падобны на нітку, нагадвае нітку.

Н. лямпы напальвання.

Ніці павуціння.

3. перан. Тое, што злучае адно з адным, служыць для сувязі.

Ніці дружбы.

|| прым. ніцяны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

нічо́га¹, займ. адмоўны.

Тое, што і нішто¹ (у 1 знач.).

Яго н. не цікавіць.

нічо́га².

1. прысл. Тое, што і нішто² (у 1 знач.).

Адчуваю сябе н.

2. безас., у знач. вык. Хоць бы што, не шкодзіць.

Многія стаміліся, а ён — н. 3. у знач. пабочн. сл. Неістотна, не мае значэння; абыдзецца. Н., кніга абавязкова знойдзецца.

нічы́й, нічыйго́, нічыйму́, нічы́й (нічыйго́), нічыі́м, аб нічыі́м, м.; нічыя́, нічыёй, нічыю́, ж.; нічыё, нічыйго́, нічыйму́, нічыё, нічыі́м, аб нічыі́м, н.; мн. нічые́; займ. адмоўны.

Які не належыць нікому.

Нічыя зямля.

нічы́йны, -ая, -ае (разм.).

1. гл. нічыя.

2. Тое, што і нічый.

нічыя́, -ёй, ж.

Такі вынік гульні, барацьбы і пад., калі ні адзін з праціўнікаў не выйграе.

Згадзіцца на нічыю.

|| прым. нічы́йны, -ая, -ае.

Н. лік.