Verbum

цяля́/цялё, -ля́ці, мн. -ля́ты, -ля́т, н.

1. Дзіцяня каровы, а таксама самкі лася, аленя і некаторых іншых жывёл.

2. перан. Пра бязвольнага, занадта прастадушнага чалавека.

|| памянш.-ласк. цяля́тка, -а, н.

|| прым. цяля́чы, -ая, -ае.

цяля́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Хлеў для цялят.

Пабудаваць ц.

2. Той, хто даглядае цялят.

3. Таварны вагон, прызначаны для перавозкі жывёлы (разм.).

|| ж. цяля́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 2 знач.).

цяля́ціна, -ы, ж.

Мяса цяляці.

ця́міць, -млю, -міш, -міць; незак., што, у чым і без дап. (разм.).

Разумець сэнс чаго-н.; разбірацца ў чым-н., кеміць.

У гэтым пытанні ён цяміць.

|| зак. сця́міць, -млю, -міш, -міць.

ця́мкі, -ая, -ае (разм.).

Тое, што і цямлівы.

|| наз. ця́мкасць, -і, ж.

ця́млівы, -ая, -ае (разм.).

Кемлівы, разумны, здагадлівы.

|| наз. ця́млівасць, -і, ж.

цямля́к, цемляка́, мн. цемлякі́, цемляко́ў, м.

Пятля з рэменя, стужкі і пад. на эфесе ручной халоднай зброі (шаблі, шпагі і пад.).

Шашка з раменным цемляком.

|| прым. цямля́чны, -ая, -ае.

цямне́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́ецца; незак.

Тое, што і цямнець (у 2 і 3 знач.).

|| зак. сцямне́цца, -е́ецца.

цямне́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -е́е; незак.

1. Станавіцца цёмным, цямнейшым; траціць яркасць.

Срэбра з часам цямнее.

2. безас. Пра надыход цемнаты; змяркацца.

Улетку позна цямнее.

3. Вылучацца сваім цёмным колерам, віднецца (пра што-н. цёмнае).

Здалёк цямнеў лес.

На фоне неба цямнела нейкая постаць.

|| зак. пацямне́ць, -е́е (да 1 і 2 знач.) і сцямне́ць, -е́е (да 2 знач.).

|| наз. пацямне́нне, -я, н. (да 1 знач.).

цямні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж. (уст).

Месца зняволення, турма.

|| прым. цямні́чны, -ая, -ае.