Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

прэс-пап’е́, нескл., н.

Пісьмовая прылада ў выглядзе акруглай асновы з нацягнутай на яе прамакальнай паперай.

прэс-слу́жба, -ы, ж.

Аддзел збору і апрацоўкі інфармацыі па матэрыялах друку.

прэс-цэ́нтр, -а, мн. -ы, -аў м.

Аддзел інфармацыйнага і арганізацыйнага абслугоўвання журналістаў (на кангрэсах, фестывалях і пад.).

прэтэндава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; незак.

1. на каго-што. Заяўляць правы, разлічваць на што-н., дабівацца чаго-н.

П. на кіруючую пасаду.

2. на што. Лічыць сябе ўладальнікам якіх-н. дадатных якасцей, жадаць, каб іх прызналі іншыя.

П. на інтэлігентнасць.

прэтэндэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Асоба, якая прэтэндуе на што-н.

П. на вакантную пасаду.

|| ж. прэтэндэ́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. прэтэндэ́нцкі, -ая, -ае.

прэтэ́нзія, -і, мн. -і, -зій, ж.

1. Прад’яўленне сваіх правоў на валоданне кім-, чым-н., атрыманне чаго-н.

П. на спадчыну.

2. Паводзіны таго, хто жадае прызнання за ім якіх-н. добрых якасцей, якія ён сабе прыпісвае.

Чалавек з прэтэнзіямі.

П. на элегантнасць.

Быць у прэтэнзіі на каго — адчуваць незадаволенасць, крыўду ў адносінах да каго-н.

|| прым. прэтэнзі́йны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Прэтэнзійная заява.

прэтэнцыёзны, -ая, -ае (кніжн.).

1. 3 прэтэнзіямі (у 2 знач.).

Прэтэнцыёзныя паводзіны.

2. Які прэтэндуе на арыгінальнасць, вычварны.

Прэтэнцыёзна (прысл.) апранацца.

|| наз. прэтэнцыёзнасць, -і, ж.

прэфе́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў м.

1. У Старажытным Рыме: адміністрацыйная, судовая або ваенная пасада, а таксама асоба, якая яе займае.

2. У шэрагу дзяржаў: службовая асоба — кіраўнік цэнтральнага (Румынія) або рэгіянальнага (Расія) урада на месцах.

3. У некаторых краінах: начальнік гарадской паліцыі.

прэфекту́ра, -ы, мн. -ы, -ту́р, ж.

1. У Рымскай імперыі: адміністрацыйная адзінка.

2. У Францыі і некаторых іншых краінах: службовы апарат прэфекта (у 2 знач.).

3. У Францыі і некаторых іншых краінах: канцылярыя прэфекта (у 2 і 3 знач.).

4. У Японіі, Марока і некаторых іншых краінах: адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка.

|| прым. прэфекту́рны, -ая, -ае.

прэфера́нс, -а, м.

Род картачнай гульні.